Άμεσες Πληρωμές

Οι άμεσες πληρωμές είναι μεταφορές πίστωσης που διεκπεραιώνονται σε πραγματικό χρόνο, 24/7/365, και καθιστούν το ποσό της πληρωμής διαθέσιμο στον λογαριασμό του παραλήπτη σε λιγότερο από 5 δευτερόλεπτα. Αφορούν ηλεκτρονικές πληρωμές λιανικής εντός του Ενιαίου Χώρου Πληρωμών σε Ευρώ (SEPA) χωρίς όριο (από το σχήμα) ανά συναλλαγή. 

Οι άμεσες πληρωμές είναι στιγμιαίες και αμετάκλητες, επιτρέποντας την άμεση μεταφορά κεφαλαίων μεταξύ λογαριασμών. Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά τις διακρίνουν από άλλες μορφές μεταφορών πίστωσης οι οποίες διεκπεραιώνονται από τους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών (ΠΥΠ) μόνο κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπολογίζεται ότι καθημερινά ένα αρκετά σημαντικό ποσοστό ρευστότητας βρίσκεται σε διαδικασία μεταφοράς, αποκλείοντας τη διαθεσιμότητά του για κατανάλωση ή επένδυση. 

 

Κυριότερες πρωτοβουλίες για ένα πανευρωπαϊκό σύστημα άμεσων πληρωμών

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όλες οι άμεσες μεταφορές πίστωσης σε ευρώ βασίζονται στο σχήμα άμεσων μεταφορών πίστωσης SEPA (SCT Inst) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πληρωμών (EPC). Το τελευταίο, τον Νοέμβριο του 2017, ανέπτυξε το σχήμα SCT Inst με σκοπό να προσφέρει πανευρωπαϊκά ταχύτερες και ευκολότερες διασυνοριακές πληρωμές ακολουθώντας ένα ενιαίο σύνολο κανόνων και προτύπων.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όλες οι άμεσες μεταφορές πίστωσης σε ευρώ βασίζονται στο σχήμα άμεσων μεταφορών πίστωσης SEPA (SCT Inst) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πληρωμών (EPC). Το τελευταίο, τον Νοέμβριο του 2017, ανέπτυξε το σχήμα SCT Inst με σκοπό να προσφέρει πανευρωπαϊκά ταχύτερες και ευκολότερες διασυνοριακές πληρωμές ακολουθώντας ένα ενιαίο σύνολο κανόνων και προτύπων.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), από τον Νοέμβριο του 2018, παρέχει την υπηρεσία διακανονισμού άμεσων πληρωμών TIPS διασφαλίζοντας πανευρωπαϊκή προσβασιμότητα στις άμεσες πληρωμές. Αυτό σημαίνει ότι, χάρη στο TIPS, οι ΠΥΠ μπορούν να προσφέρουν στους πελάτες τους άμεσες πληρωμές με πλήρη διαλειτουργικότητα και πανευρωπαϊκή προοπτική, ώστε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις να μπορούν να μεταφέρουν χρήματα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ανεξάρτητα από τις ώρες λειτουργίας των ΠΥΠ. Η πλήρης ανάπτυξη των τελευταίων αποτελεί ένα από τα κύρια στοιχεία της στρατηγικής της ΕΚΤ για τις πληρωμές λιανικής. Τέλος, το Διοικητικό Συμβούλιό της, τον Ιούλιο του 2020, αποφάσισε να διευρύνει την περίμετρο του TIPS, επιτρέποντας στα επικουρικά συστήματα που προσφέρουν υπηρεσίες άμεσων πληρωμών να συμμετέχουν στο TIPS.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕC) υποστηρίζει μια πλήρως ολοκληρωμένη αγορά άμεσων πληρωμών στο χώρο SEPA, βελτιώνοντας την ασφάλεια των πληρωμών λιανικής και προωθώντας την αυτονομία των υφιστάμενων λύσεων πληρωμών. Με ισχύ από τον Απρίλιο του 2024, ο Κανονισμός (ΕΕ) 2024/886τροποποίησε τον Κανονισμό (ΕΕ) 2012/260. Ο νέος Κανονισμός, μεταξύ άλλων:

  1. καθιστά υποχρεωτική την παροχή άμεσων μεταφορών πίστωσης από τους ΠΥΠ, μέσω όλων των διαύλων εκκίνησης πληρωμών λιανικής, όπως, για παράδειγμα, η σάρωση κωδικού QR μέσω smartphones, επιδιώκοντας έτσι την επίτευξη μιας κρίσιμης μάζας όσον αφορά τον αριθμό των συναλλαγών και των χρηστών
  2. προβλέπει λύσεις για την προστασία των καταναλωτών και τη μείωση της απάτης, επιβάλλοντας διαδικασίες επαλήθευσης του ονόματος του δικαιούχου της πληρωμής (Verification of Payee). Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των συναλλαγών πρέπει να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα, καθώς είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εμπιστοσύνη του κοινού στις άμεσες πληρωμές
  3. ρυθμίζει το θέμα της τιμολόγησης των άμεσων πληρωμών (οι άμεσες μεταφορές πίστωσης δεν θα τιμολογούνται ακριβότερα από τις απλές), εξασφαλίζοντας ότι θα είναι ελκυστική και διαφανής.

Συνεπώς, με αυτή την ενέργεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διασφαλίζει ότι οι άμεσες πληρωμές σε ευρώ είναι προσιτές, οικονομικές, ασφαλείς και διεκπεραιώνονται χωρίς εμπόδια. Με την ταχεία υιοθέτησή τους αναμένεται να γίνουν «η νέα κανονικότητα» στην ζώνη του ευρώ.

Η Τράπεζα της Ελλάδος εφαρμόζει το πλαίσιο της Στρατηγικής Πληρωμών του Ευρωσυστήματος και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμβάλλοντας στη διάδοση των άμεσων πληρωμών στην εγχώρια κοινότητα και προωθεί την ψηφιακή καινοτομία και αποτελεσματικότητα στον χώρο των πληρωμών. Από το Φεβρουάριο του 2023 η Τράπεζα της Ελλάδος αποτελεί την πρώτη Κεντρική Τράπεζα του Ευρωσυστήματος που εντάσσεται στο TIPS ως δικαιούχος τράπεζα για πληρωμές Δημόσιας Διοίκησης. Πρωτοπορώντας σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρέχει στους πολίτες τη δυνατότητα πραγματοποίησης άμεσων πληρωμών προς το Δημόσιο, τόσο εγχώρια όσο και διασυνοριακά. Με τον τρόπο αυτό συμβάλλει πρακτικά στην διάδοσή τους στην εγχώρια αγορά και στην υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών από την πλευρά του Δημοσίου.

Επίσης, από τον Οκτώβριο του 2024, είναι η πρώτη Κεντρική Τράπεζα του Ευρωσυστήματος που παρέχει τη δυνατότητα άμεσων πληρωμών για συναλλαγές πελατών στις εγκαταστάσεις της (στο σημείο συναλλαγής). Για πρώτη φορά στην Ελλάδα προσφέρθηκε η χρήση των άμεσων πληρωμών στο σημείο συναλλαγής από πελάτες που τηρούν λογαριασμό στο εξωτερικό. Επιπρόσθετα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα προσφέρθηκε η δυνατότητα άμεσης πληρωμής με χρήση του κωδικού QR στο σημείο συναλλαγής (περισσότερες πληροφορίες στην ενότητα AMI-Pay GR-NSG/Τράπεζα της Ελλάδος και άμεσες πληρωμές).

Η αύξηση της διείσδυσης των άμεσων πληρωμών σηματοδοτεί την ευρύτερη υιοθέτηση μίας λύσης ικανής να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις και στις αυξανόμενες ανάγκες των Ευρωπαίων καταναλωτών και επιχειρήσεων. Η διάδοση των άμεσων πληρωμών θα συμβάλει επίσης στην περαιτέρω εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης και στην ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του ευρώ. Η επίτευξη αυτονομίας στον χώρο των πληρωμών αποτελεί, άλλωστε, αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής του Ευρωσυστήματος, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκονται οι άμεσες πληρωμές λιανικής.

Τα κύρια οφέλη είναι τα ακόλουθα:

  • αμετάκλητη μεταφορά πίστωσης από λογαριασμό σε λογαριασμό σε πραγματικό χρόνο (σε λιγότερο από 5΄΄), 24/7/365
  • άμεση διαθεσιμότητα του ποσού στον δικαιούχο
  • άμεση επιβεβαίωση της είσπραξης ή άμεση επιστροφή χρημάτων
  • ταχύτερη εξόφληση οφειλών προς το Δημόσιο, ειδικά στις περιπτώσεις που επηρεάζεται ομαλή οικονομική δραστηριότητα του πληρωτή
  • απλοποίηση και ελαχιστοποίηση του χρόνου διεκπεραίωσης των συναλλαγών
  • δημιουργία οικονομιών κλίμακας για όλους τους ενδιαφερόμενους (καταναλωτές, επιχειρήσεις, Δημόσια Διοίκηση, ΠΥΠ, επικουρικά συστήματα)
  • ενθάρρυνση χρήσης καινοτόμων μέσων πληρωμών στις καθημερινές συναλλαγές
  • δυνατότητα συνδυασμού των άμεσων πληρωμών με υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας (π.χ. Request-to-Pay)
  • παροχή ενός φιλικού προς το περιβάλλον μέσου πληρωμής (περιβαλλοντικό αποτύπωμα TIPS: 0,0004g CO2 ανά συναλλαγή).

Ποια είναι τα οφέλη των άμεσων πληρωμών;

Με τις άμεσες πληρωμές, καταναλωτές, έμποροι, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και δημόσιοι φορείς, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών αρχών, ενισχύουν σημαντικά την οικονομική τους αποδοτικότητα και ανταγωνιστικότητα. Οι άμεσες πληρωμές προσφέρουν ευκαιρίες για καινοτομία και ευελιξία των πληρωμών λιανικής.

Με τις άμεσες πληρωμές, καταναλωτές, έμποροι, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και δημόσιοι φορείς, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών αρχών, ενισχύουν σημαντικά την οικονομική τους αποδοτικότητα και ανταγωνιστικότητα. Οι άμεσες πληρωμές προσφέρουν ευκαιρίες για καινοτομία και ευελιξία των πληρωμών λιανικής.

Οι καταναλωτές ωφελούνται από την ευκολότερη διαχείριση των οικονομικών συναλλαγών και την ταχύτερη παραλαβή των διαδικτυακών αγαθών. Επιπλέον, οι άμεσες πληρωμές προσφέρουν αυξημένη ευελιξία ολοκλήρωσης πληρωμών επείγοντος χαρακτήρα, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο χρεώσεις υπερανάληψης ή επιβάρυνση του πιστωτικού προφίλ (credit score). Τέλος, οι άμεσες πληρωμές αποτελούν μέσο για την οικονομική ένταξη όλων των πολιτών και προσφέρουν  περισσότερες επιλογές μεθόδων πληρωμής.

Oι έμποροι και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ωφελούνται από τη βελτιωμένη διαχείριση των ταμειακών ροών, την ταχύτερη αποστολή των αγαθών και την άμεση είσπραξη των οφειλόμενων ποσών. Όλοι οι αναφερόμενοι παράγοντες συνεπάγονται αυξημένη ευελιξία και εξοικονόμηση κόστους.

Αυτό το website χρησιμοποιεί cookies για την βελτιστοποίηση της εμπειρίας σας. Μάθετε περισσότερα
Αποδέχομαι