Διεπιστημονικό Σεμινάριο Οικονομικής Ιστορίας: Μεταρρυθμίσεις του κοινωνικού κράτους στη Νότια Ευρώπη πριν από την κρίση χρέους
23/05/2023 - 23/05/2023 (Σεμινάρια)
Τράπεζα της Ελλάδος, ΔΙΕΣΟΙ
Το Ιστορικό Αρχείο της Τράπεζας της Ελλάδος, στο πλαίσιο του Διεπιστημονικού Σεμιναρίου Οικονομικής Ιστορίας που συνδιοργανώνει με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πάντειο Πανεπιστήμιο, σας καλεί στην ομιλία με τίτλο:
“Μεταρρυθμίσεις του κοινωνικού κράτους στη Νότια Ευρώπη πριν από την κρίση χρέους: Συγκρίνοντας Ελλάδα και Πορτογαλία, 1990-2010” (από κοινού με τον Luciano Amaral)
Ομιλήτρια: Κλεονίκη Αλεξοπούλου (Πάντειο Πανεπιστήμιο)
Λίγα λόγια για το θέμα:
Στην πρόσφατη κρίση, η Πορτογαλία και η Ελλάδα εφάρμοσαν προγράμματα οικονομικής προσαρμογής (2010-2018) ως προϋπόθεση για τη λήψη δανείων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Και οι δύο χώρες συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο φτωχών στην ΕΕ και τα κράτη πρόνοιάς τους εγκαθιδρύθηκαν την περίοδο του εκδημοκρατισμού (μεταπολίτευση). Σε αυτήν την παρουσίαση, πρώτον, αναδεικνύεται από συγκριτική σκοπιά ο αντίκτυπος των κοινωνικών και εργασιακών μεταρρυθμίσεων στις δημόσιες δαπάνες και σε δείκτες ανάπτυξης όπως η ανισότητα, η ανεργία και η μετανάστευση και, δεύτερον, αναλύονται οι λόγοι για τους οποίους τα αποτελέσματα διαφέρουν στις δύο περιπτώσεις. Οι υποθέσεις εργασίας αφορούν τα πρότερα επίπεδα ανάπτυξης, εξωγενείς (προγράμματα προσαρμογής) και ενδογενείς παράγοντες (μοντέλα κοινωνικού κράτους), καθώς και διορθωτικές κυβερνητικές παρεμβάσεις. Από την επεξεργασία των δεδομένων της Eurostat διαπιστώνεται ότι το κράτος πρόνοιας και ιδιαιτέρως τα επίπεδα δημόσιας υγείας και απασχόλησης επηρεάστηκαν βαθιά στην Ελλάδα. Οι συνέπειες για την πορτογαλική κοινωνία ήταν πιο ήπιες, ενδεχομένως επειδή το πορτογαλικό κράτος πρόνοιας είχε μεταρρυθμιστεί πιο διεξοδικά, ήδη από τη δεκαετία του 1990, ώστε να συγκλίνει περισσότερο με το κοινωνικό μοντέλο της υπόλοιπης Ευρώπης και να μπορεί να απορροφήσει τους κραδασμούς που προκάλεσε η κρίση. Για να αξιολογηθεί αυτή η υπόθεση, η ομιλήτρια χρησιμοποιεί ένα σύνθετο δείκτη που κατασκεύασε από κοινού με τον Luciano Amaral (καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Nova της Λισαβόνας), ο οποίος μετρά το βαθμό “καθολικότητας” (universalism) των προνοιακών συστημάτων. Βάσει αυτού, συμπεραίνεται ότι τα συστήματα και των δύο χωρών έγιναν σταδιακά πιο “καθολικά”, ομοιογενή και προσβάσιμα μέχρι την περίοδο της κρίσης, αλλά το ελληνικό κράτος πρόνοιας παρέμεινε εντός του μοντέλου του ευρωπαϊκού νότου.
Οι συναντήσεις πραγματοποιούνται στο Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος, που βρίσκεται στην οδό Αμερικής 3, στην Αθήνα. Η παρακολούθηση είναι ελεύθερη για το κοινό και δεν απαιτείται δήλωση συμμετοχής.
Το πλήρες πρόγραμμα των προσεχών ομιλιών βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Διεπιστημονικού Σεμιναρίου Οικονομικής Ιστορίας.
Σχετικοί σύνδεσμοι:
Αφίσα της εκδήλωσης