Το άρθρο 128 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το άρθρο 16 του Καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) προβλέπουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να επιτρέπει την έκδοση τραπεζογραμματίων ευρώ.
Κατά την εκτέλεση της εν λόγω εντολής, πρέπει πρωτίστως να διασφαλίζεται η ακεραιότητα και η καλή κατάσταση των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία.
Το Δεκέμβριο του 2004, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ ενέκρινε το “Πλαίσιο για τον εντοπισμό πλαστών τραπεζογραμματίων και τη διαλογή κατάλληλων προς κυκλοφορία τραπεζογραμματίων ευρώ από πιστωτικά ιδρύματα και λοιπούς φορείς που κατ' επάγγελμα χειρίζονται μετρητά", προκειμένου:
- τα πιστωτικά ιδρύματα και οι λοιποί φορείς που κατ’ επάγγελμα χειρίζονται μετρητά να διαδραματίζουν τον ρόλο τους στον εφοδιασμό με ευρώ αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα από άποψη κόστους,
- να διασφαλιστεί η καλή ποιότητα των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία, και
- να καθιερωθούν εναρμονισμένα πρότυπα σχετικά με την ανακύκλωση τραπεζογραμματίων στη ζώνη του ευρώ.
Το πλαίσιο όριζε σαφείς προϋποθέσεις όσον αφορά στην ανακύκλωση τραπεζογραμματίων και, ιδίως, κοινούς κανόνες για τον εντοπισμό πλαστών τραπεζογραμματίων, καθώς και ελάχιστα πρότυπα για τους ελέγχους καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ.
Οι ΕθνΚΤ κλήθηκαν να εφαρμόσουν το «Πλαίσιο» έναντι των πιστωτικών ιδρυμάτων και των λοιπών επαγγελματιών που είναι εγκατεστημένοι εντός της περιοχής αρμοδιότητάς τους μέχρι το τέλος του 2006.
Για την προσαρμογή των διαδικασιών και των υφιστάμενων εν λειτουργία μηχανημάτων από τα πιστωτικά ιδρύματα και τους λοιπούς φορείς που κατ’ επάγγελμα χειρίζονται μετρητά δόθηκε διετής μεταβατική περίοδος σε εθνικό επίπεδο.
Τον Δεκέμβριο 2006, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ δόθηκε παράταση της μεταβατικής περιόδου εφαρμογής του «Πλαισίου» για έξι χώρες της ζώνης του ευρώ (Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Πορτογαλία). Η μεταβατική περίοδος ίσχυε για την Ελλάδα έως το τέλος του 2010.
Στις 16 Σεπτεμβρίου 2010 η ΕΚΤ εξέδωσε απόφαση σχετικά με τους ελέγχους γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ και την εκ νέου θέση αυτών σε κυκλοφορία (Απόφαση ΕΚΤ/2010/14), η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2011 και αντικατέστησε το πλαίσιο.
Οι βασικοί στόχοι της Απόφασης ΕΚΤ/2010/14 είναι:
- η θέσπιση κοινών κανόνων και διαδικασιών ελέγχου της γνησιότητας και καταλληλότητας των τραπεζογραμματίων ευρώ και εκ νέου θέσης τους σε κυκλοφορία σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1338/2001.
- η εφαρμογή κοινής πολιτικής σχετικά με την ανακύκλωση τραπεζογραμματίων από πιστωτικά ιδρύματα και λοιπούς φορείς που κατ’ επάγγελμα χειρίζονται μετρητά προς αποφυγή στρεβλώσεων του ανταγωνισμού στη ζώνη του ευρώ,
- η δημιουργία ενιαίου χώρου μετρητών σε ευρώ,
- η τήρηση κανόνων δέουσας επιμέλειας σχετικά με τον χειρισμό τραπεζογραμματίων ευρώ από τα πιστωτικά ιδρύματα και τους λοιπούς φορείς που κατ’ επάγγελμα χειρίζονται μετρητά προκειμένου να συμβάλλουν στη διατήρηση της ποιότητας και της γνησιότητας των κυκλοφορούντων τραπεζογραμματίων ευρώ.