EN

Γιατί είναι σημαντικές οι σταθερές τιμές;

Το βασικό καθήκον της ΕΚΤ είναι να διατηρεί τις τιμές σταθερές. Αυτό είναι ό,τι καλύτερο μπορούν να κάνουν οι κεντρικές τράπεζες για να συνεισφέρουν στη βελτίωση της ατομικής ευημερίας των ανθρώπων.

Όταν λέμε σταθερές τιμές εννοούμε ότι οι τιμές δεν θα πρέπει να αυξάνονται (πληθωρισμός) σημαντικά, ενώ θα πρέπει επίσης να αποφεύγονται παρατεταμένες περίοδοι πτώσης των τιμών (αποπληθωρισμός). Οι μακρόχρονες περίοδοι υπερβολικού πληθωρισμού ή αποπληθωρισμού ασκούν αρνητικές επιδράσεις στην οικονομία. Οι σταθερές τιμές βοηθούν να διασφαλιστεί ότι η οικονομία αναπτύσσεται, ενώ ταυτόχρονα οι θέσεις εργασίας είναι ασφαλείς και εσείς μπορείτε να είστε σίγουροι πως τα χρήματά σας θα έχουν αύριο περίπου την ίδια αξία όπως σήμερα.

Τι πρόβλημα δημιουργεί ο υψηλός πληθωρισμός;

Ο υψηλός πληθωρισμός μπορεί να οδηγήσει σ' έναν φαύλο κύκλο αυξήσεων των τιμών. Αυτό περιορίζει την αγοραστική δύναμή σας, δηλαδή θα μπορείτε να αγοράζετε λιγότερα αγαθά με τα χρήματά σας.

Η άνοδος των τιμών πολλών καταναλωτικών ειδών συνεπάγεται απώλεια αγοραστικής δύναμης. Με άλλα λόγια, τα χρήματα που έχετε στη διάθεσή σας – εισόδημα και αποταμιεύσεις – δεν αρκούν για να αγοράσετε όσα πράγματα αγοράζατε παλαιότερα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σ' έναν φαύλο κύκλο αυξήσεων των τιμών.

Πώς ακριβώς γίνεται αυτό; Όταν τα πάντα ακριβαίνουν, μπορεί κι εσείς να ζητήσετε αύξηση από τον εργοδότη σας. Ο εργοδότης σας μπορεί με τη σειρά του να αυξήσει τις τιμές της επιχείρησης για να καλύψει τις αυξήσεις μισθών που ζητούν οι υπάλληλοί του. Αν αυτό συμβαίνει σε πολλές επιχειρήσεις, οι τιμές πολλών ειδών θα αυξηθούν περαιτέρω και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.

Αυτό δυσχεραίνει τον προγραμματισμό αποταμιεύσεων και επενδύσεων τόσο για εσάς όσο και για τις επιχειρήσεις. Οι άνθρωποι μπορεί να χάσουν την εμπιστοσύνη τους στο νόμισμα καθώς αυτό χάνει γρήγορα την αξία του. Αυτά είναι μερικά μόνο παραδείγματα των αρνητικών επιδράσεων που μπορούν να ασκήσουν οι υψηλοί ρυθμοί πληθωρισμού.

Τι πρόβλημα δημιουργούν οι παρατεταμένες περίοδοι αποπληθωρισμού;

Οι παρατεταμένες περίοδοι αποπληθωρισμού μπορούν να οδηγήσουν σ' έναν φαύλο κύκλο μειώσεων των τιμών. Αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις επιχειρήσεις, τους ανθρώπους και τις δημόσιες δαπάνες.

Ως καταναλωτής μπορεί να σκεφτείτε ότι οι διαρκώς χαμηλότερες τιμές είναι καλό πράγμα, όμως η συνεχής πτώση των τιμών σε όλους τους τομείς της οικονομίας που δεν οφείλεται σε βελτιώσεις στην παραγωγή αποτελεί πρόβλημα επειδή μπορεί να οδηγήσει σε φαύλο κύκλο μειώσεων των τιμών.

Για παράδειγμα, αν έχετε βάλει στο μάτι έναν καινούργιο καναπέ, αλλά γνωρίζετε ότι μετά από λίγο καιρό θα πέσει η τιμή του, τότε το πιο πιθανό είναι να περιμένετε. Αν όλοι σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, οι επιχειρήσεις θα αρχίσουν να έχουν πρόβλημα καθώς δεν θα μπορούν να πωλήσουν τα προϊόντα τους. Μπορεί μάλιστα να χρειαστεί να μειώσουν ή να παγώσουν τους μισθούς ή ακόμη και να προχωρήσουν σε περικοπές του προσωπικού τους όσο υποχωρεί η ζήτηση, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση της ανεργίας.

Η οικονομία θα αρχίσει να επιβραδύνεται καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις μειώνουν τις δαπάνες και τις επενδύσεις τους. Επίσης, μπορεί να αντιμετωπίσετε περισσότερες δυσκολίες στην αποπληρωμή των δανείων σας, π.χ. του στεγαστικού σας, αφού ακόμη και αν το εισόδημά σας μειωθεί οι υποχρεώσεις παραμένουν.

Το ίδιο ισχύει και για τα δημόσια οικονομικά. Τα φορολογικά έσοδα υποχωρούν καθώς μειώνονται οι μισθοί και οι δαπάνες, αλλά το δημόσιο χρέος θα πρέπει να αποπληρωθεί. Αυτό σημαίνει ότι ίσως χρειαστεί να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες για τις υποδομές και την υγεία, για παράδειγμα. Επομένως, οι αρνητικές συνέπειες του αποπληθωρισμού γίνονται αισθητές σε όλους.

Ένας ποσοτικός στόχος για τη σταθερότητα των τιμών

Το καθήκον μας είναι να διατηρούμε τις τιμές σταθερές, όπως ορίζεται στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και η ΕΚΤ έχει διατυπώσει έναν ποσοτικό ορισμό της. Στόχος μας είναι ρυθμός πληθωρισμού 2% μεσοπρόθεσμα, όπως μετρείται με βάση τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ). Η δέσμευσή μας σε αυτόν τον στόχο για τον πληθωρισμό είναι συμμετρική. Αυτό σημαίνει ότι θεωρούμε τον υπερβολικά χαμηλό πληθωρισμό εξίσου αρνητικό με τον υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό. Και οι δύο είναι εξίσου ανεπιθύμητοι.

Ο στόχος αυτός είναι σαφής και προβλέψιμος. Μπορείτε να κάνετε ευκολότερα σχέδια για το μέλλον, γιατί γνωρίζετε πόσο πολύ μπορεί να αναμένεται να μεταβληθούν οι τιμές στη ζώνη του ευρώ, κατά μέσο όρο, με τον χρόνο. Έτσι θα μπορούμε να διατηρούμε τις τιμές σταθερές.

Ο στόχος της ΕΚΤ για τη σταθερότητα των τιμών αφορά τη ζώνη του ευρώ συνολικά. Έχει μεσοπρόθεσμη προοπτική, εξετάζοντας τον ρυθμό πληθωρισμού διαχρονικά αντί να επικεντρώνεται σε βραχυπρόθεσμες ανόδους και υφέσεις, επειδή με τον χρόνο αυτές αντισταθμίζονται.

Γιατί 2%;

Γιατί η ΕΚΤ θέτει ως στόχο ρυθμό πληθωρισμού 2% μεσοπρόθεσμα και όχι 0% ή 1%; Υπάρχουν αρκετοί λόγοι.

Σαφής στόχος

Ο στόχος μας του 2% για τον πληθωρισμό είναι ένας σαφής αριθμός που γίνεται εύκολα κατανοητός. Είναι επίσης διαφανής και διευκολύνει τους ανθρώπους να προβλέψουν πώς θα αλλάξουν οι τιμές με την πάροδο του χρόνου.

Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις προσδοκίες τους για τον πληθωρισμό για να παίρνουν αποφάσεις σχετικά με τις δαπάνες, τα δάνεια και τις επενδύσεις τους. Η ύπαρξη σαφούς μεσοπρόθεσμου στόχου σημαίνει ότι οι προσδοκίες των πολιτών μπορούν να είναι ακριβείς, γεγονός που προάγει τη σταθερότητα των τιμών συνολικά.

Περιθώριο ασφαλείας

 Ο ρυθμός πληθωρισμού 2% παρέχει ένα περιθώριο ασφαλείας έναντι πιθανών κινδύνων αποπληθωρισμού. Σε περίπτωση αποπληθωρισμού, τίθενται όρια στα συνήθη εργαλεία νομισματικής πολιτικής (δηλ. στις αλλαγές των βασικών επιτοκίων). Από κάποιο σημείο και πέρα δεν έχει νόημα η κεντρική τράπεζα να μειώσει πολύ περισσότερο τα επιτόκια. Επιπροσθέτως, ακόμη και ο ελεγχόμενος πληθωρισμός τείνει να κυμαίνεται διαχρονικά γύρω από μια μέση τιμή. Έτσι, ενσωματώνοντας ένα περιθώριο ασφαλείας πάνω από το μηδέν, η κεντρική τράπεζα θα χρειαστεί να προσφεύγει λιγότερο συχνά σε άλλα μέτρα, όπως οι αγορές στοιχείων ενεργητικού - οι οποίες είναι επίσης γνωστές ως ποσοτική χαλάρωση ή στοχευμένες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, εν συντομία ΣΠΠΜΑ.

Διαφορές μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ

Η ΕΚΤ διατηρεί τη σταθερότητα των τιμών στο σύνολο της ζώνης του ευρώ. Η επιδίωξη για πληθωρισμό 2% αφήνει περιθώρια για διαφορές των ρυθμών πληθωρισμού μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ, οι οποίες σε ιδανική περίπτωση θα πρέπει να αντισταθμίζονται με την πάροδο του χρόνου. Ο καθορισμός στόχου πάνω από το μηδέν συμβάλλει ώστε να μην χρειαστεί κάποιες χώρες ή περιφέρειες να βρεθούν αντιμέτωπες με υπερβολικά χαμηλούς ή ακόμη και αρνητικούς ρυθμούς πληθωρισμού προκειμένου να αντισταθμιστούν υψηλότεροι ρυθμοί πληθωρισμού που μπορεί να καταγράφονται σε άλλες χώρες.

 

Πηγή: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Δημοσιεύθηκε: 8 Μαΐου 2017

Επικαιροποιήθηκε: 25 Αυγούστου 2021

Η ανωτέρω παρουσίαση γίνεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς

Αυτό το website χρησιμοποιεί cookies για την βελτιστοποίηση της εμπειρίας σας. Μάθετε περισσότερα
Αποδέχομαι