Οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ πρέπει να διακρατούν ένα ορισμένο ύψος κεφαλαίων ως αποθεματικό στους τρεχούμενους λογαριασμούς που τηρούν στην αντίστοιχη εθνική κεντρική τράπεζα. Αυτά τα κεφάλαια ονομάζονται υποχρεωτικά ελάχιστα αποθεματικά. Οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να διακρατούν αυτά τα αποθεματικά για περίοδο έξι εβδομάδων, η οποία ονομάζεται περίοδος τήρησης. Το ύψος των υποχρεωτικών αποθεματικών υπολογίζεται με βάση τον ισολογισμό της τράπεζας πριν από την έναρξη της περιόδου τήρησης.
Οι τράπεζες πρέπει να πληρούν την υποχρέωση τήρησης ελάχιστων αποθεματικών κατά μέσο όρο στη διάρκεια της περιόδου τήρησης. Δηλαδή, δεν χρειάζεται να διακρατούν καθημερινά ολόκληρο το ποσό στους τρεχούμενους λογαριασμούς τους στην κεντρική τράπεζα. Πρόκειται για ένα είδος βαλβίδας ασφαλείας η οποία επιτρέπει στις τράπεζες να αντιδρούν σε βραχυχρόνιες μεταβολές στις αγορές χρήματος, στο πλαίσιο των οποίων οι τράπεζες δανείζουν κεφάλαια η μία στην άλλη καταθέτοντας ή αποσύροντας κεφάλαια από τα αποθεματικά που τηρούν στην κεντρική τράπεζα. Αυτό συμβάλλει στη σταθεροποίηση του επιτοκίου που οι τράπεζες χρεώνουν η μία στην άλλη για τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό κεφαλαίων.
Μέχρι τον Ιανουάριο του 2012, οι τράπεζες έπρεπε να τηρούν στην αντίστοιχη εθνική κεντρική τράπεζα τουλάχιστον το 2% ορισμένων υποχρεώσεών τους, κυρίως καταθέσεων πελατών. Έκτοτε, το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 1%. Το σύνολο των υποχρεωτικών αποθεματικών για τις τράπεζες της ζώνης του ευρώ ανέρχεται στα 113 δισεκ. ευρώ περίπου (αρχές του 2016).
Στο τέλος της περιόδου τήρησης η κεντρική τράπεζα καταβάλλει στις τράπεζες τόκο επί των υποχρεωτικών ελάχιστων αποθεματικών τους, ο οποίος αντιστοιχεί στο επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης.
Τα υποχρεωτικά αποθεματικά αποτελούν ένα συμβατικό εργαλείο νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών. Ωστόσο, σε ορισμένες κεντρικές τράπεζες, όπως της Αυστραλίας, του Καναδά και της Σουηδίας, δεν τηρούνται καθόλου υποχρεωτικά αποθεματικά.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Δημοσιεύθηκε: 11 Αυγούστου 2016
Η ανωτέρω παρουσίαση γίνεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς.