Δέκατο έκτο τέυχος του “Οικονομικού Δελτίου” της Τράπεζας της Ελλάδος
10/01/2001 - Δελτία Τύπου
Κυκλοφόρησε το τεύχος 16 (Δεκέμβριος 2000) του “Οικονομικού Δελτίου” της Τράπεζας της Ελλάδος.
Στο “Οικονομικό Δελτίο” δημοσιεύονται 3 μελέτες για επίκαιρα θέματα οικονομικής πολιτικής, όπως είναι οι συνθήκες στην ελληνική αγορά εργασίας, το πρόβλημα της ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και η σχέση μεταξύ χρηματοπιστωτικής απελευθέρωσης, περιορισμών ρευστότητας και ιδιωτικής κατανάλωσης στην Ελλάδα. Στο τεύχος επίσης περιλαμβάνονται: το πλήρες κείμενο της πρόσφατης (19.12.2000) Πράξης του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής για τα μέσα και τις διαδικασίες άσκησης της νομισματικής πολιτικής από την Τράπεζα της Ελλάδος στο πλαίσιο του Ευρωσυστήματος, παράρτημα με τα μέτρα νομισματικής πολιτικής και εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο διάστημα Ιουλίου-Δεκεμβρίου 2000 και στατιστικό τμήμα με βασικούς οικονομικούς δείκτες.
Οι μελέτες που δημοσιεύονται είναι οι εξής:
Ισαάκ Δ. Σαμπεθάι (Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Τράπεζας της Ελλάδος): "Η ελληνική αγορά εργασίας: χαρακτηριστικά, προβλήματα και πολιτικές (με έμφαση στην ευελιξία της αγοράς εργασίας και στην καταπολέμηση της ανεργίας σε συνθήκες μη πληθωριστικής ανάπτυξης)"
Στη μελέτη παρουσιάζονται πρώτα οι διαθέσιμες πληροφορίες για τις συνθήκες στην ελληνική αγορά εργασίας (με βάση τις πιο πρόσφατες έρευνες), περιγράφονται τα κυριότερα νομοθετήματα της περιόδου 1996-2000 και γίνεται απολογισμός της εφαρμογής τους μέχρι σήμερα. Στη συνέχεια, εξετάζονται τα στοιχεία του ισχύοντος νομικού πλαισίου (και η εξέλιξή τους στην πράξη) και αναλύονται από την πλευρά της ευελιξίας της αγοράς εργασίας. Τέλος, παρουσιάζονται και σχολιάζονται οι κυριότερες ρυθμίσεις του νόμου για την απασχόληση που ψήφισε η Βουλή στα μέσα Δεκεμβρίου και διατυπώνονται ορισμένες σκέψεις για την πολιτική της απασχόλησης στο μέλλον. Ειδικότερα, επισημαίνεται η κρίσιμη σημασία της τόνωσης της προσφοράς εργασίας για την καταπολέμηση της ανεργίας σε ένα περιβάλλον μη πληθωριστικής ανάπτυξης, ενώ γίνεται αναφορά στην κατεύθυνση και στα μέτρα μακροοικονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής που απαιτούνται για να τονωθεί ταυτόχρονα και η ζήτηση εργασίας.
Δήμητρα Σ. Μπρισίμη (Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος) και Σοφοκλής Ν. Μπρισίμης (Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Τράπεζας της Ελλάδος): "Το πρόβλημα της ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση"
Στη μελέτη εξετάζεται το πρόβλημα της υψηλής ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αφού περιγραφούν οι τάσεις και τα χαρακτηριστικά της ευρωπαϊκής ανεργίας, αναλύονται οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους το φαινόμενο της ανεργίας έλαβε μεγάλες διαστάσεις. Ακολουθεί η παράθεση των κυριότερων μέτρων που έχουν προταθεί ή ληφθεί για την αντιμετώπιση του προβλήματος και σχολιάζεται η διαδικασία συντονισμού των πολιτικών των κρατών-μελών για την απασχόληση με βάση τις ρυθμίσεις που περιέχονται στη Συνθήκη του Άμστερνταμ. Σχετικά επισημαίνεται ότι η εμπειρία των τελευταίων τριών ετών από τη διαδικασία αυτή έδειξε ότι οι διαρθρωτικές μεταβολές στην αγορά εργασίας – των οποίων η σημασία είναι αυξημένη στις συνθήκες της ΟΝΕ – μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία της αγοράς και να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη απασχόληση.
Ιωάννα Κ. Μπαρδάκα (Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Τράπεζας της Ελλάδος): "Χρηματοπιστωτική απελευθέρωση, περιορισμοί ρευστότητας και ιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα"
Στη μελέτη γίνεται πρώτα μια σύντομη αναδρομή στα μέτρα απελευθέρωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος κατά τα τελευταία 15 χρόνια στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, συνδυάζονται διαφορετικές θεωρίες που έχουν διατυπωθεί στην οικονομική βιβλιογραφία για την ερμηνεία της καταναλωτικής συμπεριφοράς, με στόχο να διερευνηθεί οικονομετρικά η επίδραση της χρηματοπιστωτικής απελευθέρωσης στη συνολική ιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα, με βάση ετήσια στοιχεία για την περίοδο 1961-1997. Σύμφωνα με τα ευρήματα, η χρηματοπιστωτική απελευθέρωση έχει ως αποτέλεσμα η κατανάλωση να εξαρτάται λιγότερο από το τρέχον εισόδημα και τον πλούτο και περισσότερο από το "μόνιμο" εισόδημα, δηλ. το μελλοντικό εισόδημα που οι καταναλωτές με προσανατολισμό στο μέλλον προσδοκούν. Για το λόγο αυτό, αυξάνεται η αβεβαιότητα ως προς την επίδραση που μπορεί να ασκήσουν στην κατανάλωση μέτρα που επηρεάζουν το τρέχον εισόδημα ή τον πλούτο – επομένως αυξάνεται και η αβεβαιότητα ως προς την αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής πολιτικής.
Εξάλλου, στο ίδιο τεύχος δημοσιεύεται και η Πράξη του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής (19.12.2000) που αφορά τα μέσα και τις διαδικασίες άσκησης νομισματικής πολιτικής που χρησιμοποιούνται από την 1η Ιανουαρίου 2001 από την Τράπεζα της Ελλάδος, μετά την ενσωμάτωσή της στο Ευρωσύστημα (το οποίο αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ). Η προσαρμογή του λειτουργικού πλαισίου της νομισματικής πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος προς το αντίστοιχο πλαίσιο του Ευρωσυστήματος είχε ουσιαστικά συντελεστεί από τις 10 Μαρτίου 2000 (με την Πράξη ΣΝΠ 32/7.3.2000). Στη δημοσιευόμενη Πράξη, περιγράφονται αναλυτικά οι πρόσθετες μεταβολές του λειτουργικού πλαισίου από την 1η Ιανουαρίου 2001, με τις οποίες ολοκληρώνεται η εναρμόνιση των μέσων και διαδικασιών άσκησης της νομισματικής πολιτικής.