Απάντηση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γεωργίου Προβόπουλου στη Βουλή σε ερώτημα για δημοσιεύματα διεθνούς ειδησεογραφικού πρακτορείου
03/08/2012 - Δελτία Τύπου
Ερωτηθείς στη Βουλή για δημοσιεύματα του Reuters ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γεώργιος Προβόπουλος έδωσε την ακόλουθη απάντηση:
«Τα άρθρα του συντάκτη του Reuters, κ. Στήβεν Γκρέι, αναφέρουν μεμονωμένα περιστατικά, υπονοούμενα που παρουσιάζονται ως γεγονότα και επιλεκτικά αποσπάσματα από δηλώσεις ειδικών και μη ειδικών για να καταλήξουν στο αυθαίρετο συμπέρασμα ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πάσχει από κακή διακυβέρνηση και ανεπαρκή εποπτεία. Αν αυτό όμως ήταν αληθές, τότε δεν θα υπήρχαν σήμερα όρθιες τράπεζες, σε μία χώρα που βρίσκεται στην κατάσταση που βρίσκεται, κάτι που έχει αναγνωριστεί διεθνώς και έχει κατ’ επανάληψη επαινεθεί η Τράπεζα της Ελλάδος. Είναι επίσης λυπηρό που διάφορα πολιτικά στελέχη έκαναν αρνητικές δηλώσεις, δυσφημώντας και τη χώρα, χωρίς να προσκομίσουν κάποια τεκμηρίωση.
Όσον αφορά τα επιμέρους θέματα που προκύπτουν από τα δημοσιεύματα:
1. «Η Τράπεζα της Ελλάδος θα έπρεπε να ζητήσει να αφαιρεθούν από τα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας Μαρφίν Εγνατίας τα ποσά των δανείων που δόθηκαν στον κ. Σάλλα για την αγορά μετοχών της Τραπέζης Πειραιώς.»
Απάντηση: Παντού στον κόσμο μπορούν να αγοραστούν μετοχές με δάνεια. Ούτε το ευρωπαϊκό δίκαιο, ούτε η Βασιλεία, ούτε και το εθνικό δίκαιο απαγορεύουν αυτήν τη δυνατότητα. Για την προστασία της ακεραιότητας των εποπτικών κεφαλαίων, αφαιρούνται μόνο τα δάνεια που δίνονται από μία τράπεζα ή από «συνδεδεμένα με αυτήν μέρη» για να αγοραστούν μετοχές της ίδιας της τράπεζας, κάτι που προφανώς δεν ισχύει εδώ (δάνειο της Μαρφίν για αγορά μετοχών στην Πειραιώς). Επίσης, για να αφαιρεθούν τέτοια κεφάλαια θα έπρεπε το μόνο μέσο αποπληρωμής των δανείων να είναι οι ενεχυριασμένες μετοχές και επιπλέον οι μετοχές αυτές να ξεπερνούν το 10% του μετοχικού κεφαλαίου της Πειραιώς. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν συμβαίνει, αφού το ποσοστό συμμετοχής του κ. Σάλλα είναι κάτω από 5%.
2. «Ο κ. Σάλλας δεν γνωστοποίησε όπως όφειλε μεταβολές σημαντικών ποσοστών (δηλ. πάνω από 5%) μέσω του Χρηματιστηρίου.»
Απάντηση: Από εποπτικής πλευράς, ο κ. Σάλλας, που είναι ένας εκ των δέκα μεγαλύτερων μετόχων της Πειραιώς, αναφέρει στην Τράπεζα της Ελλάδος τόσο την άμεση όσο και την έμμεση (μέσω άλλων φορέων που βρίσκονται υπό τον έλεγχό του) συμμετοχή του στην τράπεζα. Η συμμετοχή άλλων μελών της οικογενείας του, που δεν είναι οικονομικά εξαρτώμενα από τον ίδιο (υιός 30 ετών και κόρη 35) και που δεν ενεργούν από κοινού μαζί του, δεν προστίθεται στη συμμετοχή του κ. Σάλλα. Για να συνέβαινε αυτό θα έπρεπε βάσει της νομοθεσίας, να υπάρχουν αποδείξεις ότι έχουν «συνάψει συμφωνία για κοινή δράση». Τέτοιες αποδείξεις δεν υπάρχουν.
3. «H Τράπεζα Πειραιώς ενοικίασε ακίνητα από φορείς που συνδέονται εμμέσως με τον κ. Σάλλα και την οικογένειά του.»
Απάντηση: Το θέμα αυτό ερευνάτο ήδη από την Τράπεζα της Ελλάδος, λόγω δικαστικής διένεξης της Πειραιώς με πρώην υπάλληλό της, που ισχυρίστηκε ότι δάνεια που είχαν δοθεί σε τέτοιους φορείς είχαν χαριστεί. Από προκαταρκτικά στοιχεία προκύπτει ότι τα δάνεια αυτά εξυπηρετούνται κανονικά. Μέχρι στιγμής τα δάνεια αυτά δεν παρουσιάζουν εποπτικό ενδιαφέρον σχετικά με σύγκρουση συμφερόντων ή αρνητική επίδραση στα ίδια κεφάλαια της Πειραιώς. Η γνωστοποίηση τέτοιων συναλλαγών στους ισολογισμούς δεν ανήκει στο πεδίο δράσης της εποπτείας.
4. «Τα δάνεια για Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου από μια τράπεζα σε μια άλλη ισοδυναμούν με ένα σχήμα πυραμίδας και συνεπώς επηρεάζεται η ευστάθεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, σύμφωνα με δήλωση ερωτώμενου από τον συντάκτη του Reuters, που δημιουργεί εντυπώσεις.»
Απάντηση: Απολύτως ανακριβής ο ισχυρισμός αυτός που αναπαράγει ο συντάκτης του Reuters, στη βάση αποσπασματικά επιλεγμένων δηλώσεων ανθρώπων που δεν γνωρίζουν την ελληνική πραγματικότητα. Τα τελευταία έξι χρόνια στην Ελλάδα έγιναν αυξήσεις κεφαλαίου ύψους 16 δις ευρώ. Συγκεκριμένα, δύο από τις τράπεζες (Αγροτική και ΤΤ) ελέγχονται από το κράτος και οι Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου τους καλύφθηκαν ουσιαστικά από αυτό. Στην περίπτωση τριών θυγατρικών ξένων τραπεζών (Εμπορική, Γενική, Millenium), οι Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου καλύφθηκαν από τις μητρικές τους. Τέλος, στις υπόλοιπες, η πλειονότητα των βασικών μετόχων ήταν υφιστάμενοι (και σε πολλές περιπτώσεις μεγάλοι ξένοι θεσμικοί) επενδυτές που ήδη είχαν αξιολογηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, και προέβησαν στην άσκηση των δικαιωμάτων τους.
Τα ποσά των μετοχο-δανείων είναι αμελητέα σε σύγκριση με το συνολικό ύψος Αυξήσεων Μετοχικού Κεφαλαίου που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούν το αυθαίρετο συμπέρασμα που αιωρείται στο κείμενο του συντάκτη. Υπενθυμίζεται ότι τέτοιου είδους δάνεια δεν απαγορεύονται από το διεθνές και εγχώριο εποπτικό πλαίσιο. Επιπλέον, στις ελάχιστες περιπτώσεις που υπάρχουν τέτοια δάνεια, οι επιτόπιοι έλεγχοι της Τράπεζα της Ελλάδος αξιολογούν τα δάνεια αυτά, υπολογίζουν πιθανές απομειώσεις και κάνουν, εφόσον χρειάζεται, τις δέουσες αφαιρέσεις από τα εποπτικά κεφάλαια.»