Δελτία Τύπου

Ισοζύγιο Πληρωμών: ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2003

17/12/2003 - Δελτία Τύπου

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών

Tοv Οκτώβριο 2003 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε σημαντικά σε σχέση με εκείνο του αντίστοιχου μήνα του προηγούμενου έτους. Η εξέλιξη αυτή ήταν κυρίως αποτέλεσμα της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος και σε μικρότερο βαθμό της ανόδου του πλεονάσματος στο ισοζύγιο υπηρεσιών.

Ειδικότερα, η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εισπράξεων από εξαγωγές εκτός καυσίμων, αλλά και στη μείωση των πληρωμών για καθαρές εισαγωγές καυσίμων. Η μικρή άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών προήλθε κυρίως από την αύξηση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες (ιδίως θαλάσσιες μεταφορές) και δευτερευόντως εκείνων από ''λοιπές υπηρεσίες'', ενώ αντίθετα οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες περιορίστηκαν. Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία του μηνός Οκτωβρίου για τις ταξιδιωτικές εισπράξεις και πληρωμές είναι συγκρίσιμα με εκείνα του αντίστοιχου μήνα του 2002 και προέρχονται από έρευνα που διεξάγεται στα σύνορα. Όσον αφορά τη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων, αυτή είναι αποτέλεσμα κυρίως της ανόδου των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Τέλος, η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων αντανακλά την μείωση των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2003 το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων μειώθηκε και το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε. Παρά τις θετικές αυτές εξελίξεις, η αύξηση των καθαρών εισαγωγών καυσίμων, η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων και ο περιορισμός του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων είχαν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά 307 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους και να διαμορφωθεί σε 5.805 εκατ. ευρώ. Η άνοδος των εισπράξεων από εξαγωγές εκτός καυσίμων κατά 395 εκατ. ευρώ το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου του 2003 και η παράλληλη μείωση των αντίστοιχων πληρωμών για εισαγωγές κατά 184 εκατ. ευρώ οδήγησαν στον περιορισμό του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων κατά 579 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, στην ίδια περίοδο οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 454 εκατ. ευρώ. Εξάλλου, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε, καθώς η άνοδος των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες υπεραντιστάθμισε τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες. (Υπενθυμίζεται ότι τα στοιχεία για τις ταξιδιωτικές εισπράξεις και πληρωμές για ολόκληρο το δεκάμηνο του τρέχοντος έτους δεν είναι συγκρίσιμα με εκείνα για την αντίστοιχη περίοδο του 2002, δεδομένου ότι η σχετική έρευνα που διεξάγεται στα σύνορα άρχισε στα μέσα Μαΐου του 2002). Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων διευρύνθηκε κατά 571 εκατ. ευρώ, λόγω αυξημένων καθαρών πληρωμών για τόκους επί ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων στους τίτλους αυτούς από την αρχή του 2003. Τέλος, τον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων (κατά 385 εκατ. ευρώ) προκάλεσε η μείωση των καθαρών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Η μείωση αυτή υπεραντιστάθμισε την αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων προς τους λοιπούς τομείς.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Οκτώβριο του 2003 οι χρηματικές ροές για άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα ήταν σημαντικές και αφορούσαν κυρίως την εισροή κεφαλαίων ύψους 398 εκατ. ευρώ για την εξαγορά της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος από τη Philip Morris. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή εκροή ύψους 166 εκατ. ευρώ αντανακλά κυρίως μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, η οποία αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό τόσο από την πώληση ομολόγων εξωτερικού από κατοίκους, όσο και από την άνοδο των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων (που κυρίως αντανακλά τοποθετήσεις ξένων θεσμικών επενδυτών κατά τη διάθεση πακέτων μετοχών της Εθνικής Τράπεζας και της Τράπεζας Πειραιώς). Τέλος, όσον αφορά τις "λοιπές επενδύσεις", η καθαρή εισροή ύψους 484 εκατ. ευρώ συνδέεται με την αύξηση των καταθέσεων και τοποθετήσεων σε repos στην Ελλάδα από μη κατοίκους. Η εισροή αυτή αντισταθμίστηκε σε σημαντικό βαθμό από την αύξηση των καταθέσεων και των τοποθετήσεων σε repos στο εξωτερικό από εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα και θεσμικούς επενδυτές.

Το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2003 παρατηρήθηκε καθαρή εκροή ύψους 273 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 11.154 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται κυρίως με την εισροή κεφαλαίων ξένων επενδυτών για την αγορά ελληνικών ομολόγων, η οποία αυξήθηκε σημαντικά σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2002. Παράλληλα αυξήθηκαν σημαντικά οι επενδύσεις χαρτοφυλακίου στο εξωτερικό από κατοίκους, κυρίως λόγω των τοποθετήσεων της Τράπεζας της Ελλάδος σε ομόλογα κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ. Η Τράπεζα της Ελλάδος, στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης του χαρτοφυλακίου της, μείωσε τις τοποθετήσεις της σε νομίσματα χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, με αποτέλεσμα αντίστοιχη μείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της. Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών επενδύσεων" σημειώθηκε καθαρή εκροή 8.197 εκατ. ευρώ, η οποία συνδέεται με τη σημαντική εκροή για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos στο εξωτερικό από κατοίκους (κυρίως πιστωτικά ιδρύματα) και με την αποπληρωμή δανείων σημαντικού ύψους κυρίως από τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.

Στο τέλος Οκτωβρίου 2003 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,0 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι, από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ).

Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Νοεμβρίου του 2003 θα ανακοινωθούν στις 23 Ιανουαρίου 2004. .