Ισοζύγιο Πληρωμών - Οκτώβριος 2011
20/12/2011 - Δελτία Τύπου
Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών
Τον Οκτώβριο του 2011 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 1.503 εκατ. ευρώ, κατά 749 εκατ. ευρώ ή 33,2% μικρότερο από εκείνο του Οκτωβρίου 2010.
Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 113 εκατ. ευρώ, λόγω μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων. Ειδικότερα, οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 212 εκατ. ευρώ ή 21,8%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν μόνο κατά 32 εκατ. ευρώ ή 1,5%. Επίσης, οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων μειώθηκαν κατά 39 εκατ. ευρώ, ενώ, αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για αγορές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 170 εκατ. ευρώ.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 361 εκατ. ευρώ λόγω αύξησης των καθαρών εισπράξεων κυρίως από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και δευτερευόντως από υπηρεσίες μεταφορών, ενώ το ισοζύγιο των "λοιπών" υπηρεσιών εμφάνισε μικρό πλεόνασμα (έναντι ελλείμματος τον Οκτώβριο του 2010). Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν κατά 15,0% τον Οκτώβριο, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 7,1%. Οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) περιορίστηκαν κατά 7,9%, αλλά μειώθηκαν και οι αντίστοιχες πληρωμές κατά 18,3%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να αυξηθούν ελαφρά κατά 2,9%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων περιορίστηκε κατά 16,6 εκατ. ευρώ, επειδή μειώθηκαν οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα μικρότερο κατά 258 εκατ. ευρώ από εκείνο του Οκτωβρίου του 2010, αντανακλώντας τη μείωση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης κατά 268 εκατ. ευρώ κυρίως προς την ΕΕ. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2011 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 2,2 δισεκ. ευρώ ή 11,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010 και διαμορφώθηκε σε 16,5 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων κατά 2,9 δισεκ. ευρώ και τη διεύρυνση του πλεονάσματος τόσο του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 1,2 δισεκ. ευρώ όσο και του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 0,3 δισεκ. ευρώ, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη μεγάλη αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων και τη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων.
Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 1,4 δισεκ. ευρώ, λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 2,7 δισεκ. ευρώ (ή 20,1%) και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 0,2 δισεκ. ευρώ. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 1,5 δισεκ. ευρώ. Ιδιαίτερα θετικό είναι ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν με υψηλό ρυθμό (19,1%). Ωστόσο, οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές εμφάνισαν σχετικά περιορισμένη μείωση (μόνο κατά 4,3%).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών αντανακλά την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν αισθητά -- κατά 10,0% -- σε σύγκριση με το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2010, ενώ οι σχετικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος αυξήθηκαν μόνο κατά 3,7%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της "έρευνας συνόρων" της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2011 οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 10,2%. Την ίδια περίοδο, οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) μειώθηκαν κατά 10,1% και οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 10,8%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να περιοριστούν κατά 570 εκατ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 655 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, κυρίως επειδή οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη αυξήθηκαν κατά 8,6%.
Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 517 εκατ. ευρώ, σχεδόν διπλάσιο από εκείνο της αντίστοιχης περιόδου του 2010 (263 εκατ. ευρώ). Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στο ότι οι καθαρές μεταβιβαστικές εισπράξεις του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) αυξήθηκαν κατά 379 εκατ. ευρώ, υπεραντισταθμίζοντας την αύξηση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων (που αφορούν κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) κατά 124 εκατ. ευρώ.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Οκτώβριο του 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα 8,7 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 18,3 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο 2010. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)
Το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1,1 δισεκ. ευρώ, έναντι 0,75 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Η άνοδος αυτή αντανακλά κυρίως την αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 1,7 δισεκ. ευρώ, κατά 647 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2010, γεγονός που αντανακλά την προαναφερθείσα θετική εξέλιξη των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα ύψους 1,5 δισεκ. ευρώ τον Οκτώβριο του 2011, έναντι 2,3 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2010. Το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2011 το έλλειμμα του εν λόγω ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε 15,4 δισεκ. ευρώ, έναντι 17,9 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά 14,2%, δηλαδή με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Οκτώβριο του 2011 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή 116 εκατ. ευρώ (αποεπένδυση) χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος σημείωσαν καθαρή εκροή 27 εκατ. ευρώ. επίσης χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 1,2 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα που έχουν εκδώσει κάτοικοι Ελλάδος.
Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 2,3 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στη καθαρή μείωση των τοποθετήσεων των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 2,1 δισεκ. ευρώ (εισροή). Επίσης σημειώθηκε αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repoς στην Ελλάδα κατά 425 εκατ. ευρώ. Αντίθετα σημειώθηκε καθαρή μείωση στις δανειακές υποχρεώσεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έναντι μη κατοίκων κατά 149 εκατ. ευρώ.
Το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2011 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 1,75 δισεκ. ευρώ, έναντι καθαρής εκροής 0,5 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Ειδικότερα, η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 1,27 δισεκ. ευρώ, ενώ και οι άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα εμφάνισαν καθαρή εκροή (αποεπένδυση) που ανήλθε σε 0,48 δισεκ. ευρώ.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 15,9 δισεκ. ευρώ, έναντι καθαρής εκροής 20,6 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 21,1 δισεκ. ευρώ και δευτερευόντως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε παράγωγα εξωτερικού κατά 606 εκατ. ευρώ, αλλά και της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 187 εκατ. ευρώ. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν μόνο εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 6,0 δισεκ. ευρώ και τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 76 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 34,0 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 39,8 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2010) οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα έναντι μη κατοίκων κατά 29,8 δισεκ. ευρώ. Ειδικότερα, ο καθαρός δανεισμός του τομέα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 31,6 δισεκ. ευρώ και ο αντίστοιχος ακαθάριστος δανεισμός βάσει του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας διαμορφώθηκε σε 33,4 δισεκ. ευρώ. Επίσης σημειώθηκε αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 4,4 δισεκ. ευρώ.
Στο τέλος Οκτωβρίου 2011 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,3 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)
Σχετικός σύνδεσμος: Ισοζύγιο Πληρωμών - Οκτώβριος 2011 - Πίνακας
Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία του Ισοζυγίου Πληρωμών για το μήνα Νοέμβριο του 2011 θα ανακοινωθούν στις 20 Ιανουαρίου 2012.