Παρουσιάστηκε η βιογραφία του Κυριάκου Βαρβαρέσου
16/03/2017 - Δελτία Τύπου
Η έκδοση του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος με τίτλο Κυριάκος Βαρβαρέσος: Η βιογραφία ως οικονομική ιστορία του Ανδρέα Κακριδή παρουσιάστηκε την Τετάρτη 15 Μαρτίου από τον Διοικητή κ. Γιάννη Στουρνάρα, τον Καθηγητή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κώστα Κωστή και τον συγγραφέα. Την εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, συντόνισε η Καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Ελένη Λουρή.
Στην ομιλία του, ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι με την έκδοση αυτή η Τράπεζα της Ελλάδος τιμά τη μνήμη του Κυριάκου Βαρβαρέσου (1884-1957), ενός εκ των επιφανέστερων Διοικητών της (1939-1946) και παρουσιάζει ένα νέο βιβλίο, αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του. «Μια βιογραφία που αποτέλεσε αντικείμενο πολυετούς έρευνας και στηρίχθηκε στη διεξοδική μελέτη δεκάδων αρχείων, στην Ελλάδα και το εξωτερικό», όπως ανέφερε. Στην ομιλία του, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρθηκε επίσης στη σχέση της Τράπεζας με την Ιστορία, που, όπως είπε, έχει τρεις διαστάσεις: πρώτον, η Τράπεζα μετέχει στην παραγωγή οικονομικής ιστορίας. Δεύτερον, δεν είναι μόνο παραγωγός, αλλά και θεματοφύλακας της ιστορίας. Τρίτον, όχι μόνο παράγει και διαφυλάττει την ιστορία, αλλά, όπως και κάθε κεντρική Τράπεζα, είναι υποχρεωμένη να συνομιλεί με το παρελθόν σε ενεστώτα χρόνο.
Αναφερόμενος στην προσωπικότητα και το έργο του Βαρβαρέσου, ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι παραμένει επίκαιρος για τρεις λόγους: πρώτον, επειδή ως κεντρικός τραπεζίτης βίωσε «την κατάρρευση του κοινοβουλευτισμού και τον εξτρεμισμό του Μεσοπολέμου, επέμεινε επίσης στη σημασία της διακρατικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων, που έρχονται να δοκιμάσουν την πολιτική συνοχή των χωρών». Δεύτερον, επειδή «ως Υπουργός Οικονομικών βίωσε πολλές φορές και τις αντιδράσεις που προκαλούν όσες πρωτοβουλίες θίγουν οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα» και, τρίτον, επειδή ως εκπρόσωπος της Ελλάδας και διαπραγματευτής επέμεινε «στους κοινά συμφωνημένους κανόνες κάθε διαπραγμάτευσης και στη σωστή ποσοτική τεκμηρίωση κάθε ελληνικού αιτήματος», καταδικάζοντας «τις υπερβολές, τα ‘κενά ρητορικά σχήματα’ και τις ‘εκκλήσεις ενθυμίζουσες επαρχιακά συλλαλητήρια’, που μόνο ζημιά έκαναν στη διαπραγματευτική θέση της χώρας».
Στην ομιλία του, ο κ. Κωστής αναφέρθηκε στο εμβληματικό έργο του Βαρβαρέσου «Το οικονομικόν πρόβλημα της Ελλάδος» και στη σταδιοδρομία του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Τράπεζα της Ελλάδος, τη συμμετοχή του στην εξόριστη κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της Κατοχής και τη θητεία του στην Παγκόσμια Τράπεζα. Αναφερόμενος στο βιβλίο είπε ότι «ο Βαρβαρέσος ήταν πολύ τυχερός που μετά θάνατον μπόρεσε να βρει έναν βιογράφο σαν τον Ανδρέα Κακριδή», η εργασία του οποίου «αποτελεί μία από τις καλύτερες βιογραφίες που έχουν ποτέ δημοσιευθεί στην Ελλάδα». Και τεκμηρίωσε την άποψή του μιλώντας για τον «εντυπωσιακό πλούτο αρχειακού υλικού», που είχε στη διάθεσή του ο συγγραφέας, ο οποίος «ως οικονομολόγος είναι σε θέση να δώσει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που δημιουργούνται», αλλά και «να χειριστεί τα εργαλεία του χωρίς αναχρονισμούς και να παρακολουθήσει τη σκέψη των πρωταγωνιστών και τις επιλογές που έκαναν μέσα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων που τους έδινε η κάθε εποχή».
Ο κ. Κωστής επεσήμανε επίσης ότι το βιβλίο «πετυχαίνει έναν εξαιρετικό συνδυασμό των δύο ειδών, της βιογραφίας και της οικονομικής ιστορίας, δίνοντας στην πρώτη το γενικό πλαίσιο που την κάνει να αποκτά χρώμα και να ξεφεύγει από τη μονοτονία της περιπτωσιολογίας και στη δεύτερη τη λεπτομέρεια που την κάνει να συνδέεται με την πραγματικότητα». Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Κωστής τόνισε ότι «ο Βαρβαρέσος ήταν ένας άνθρωπος που δεν δίσταζε να πάει κόντρα στο ρεύμα. Η εικόνα των συγχρόνων του ήταν σαφώς εχθρική προς το πρόσωπό του και χρειάστηκε ένας βιογράφος με τις ικανότητες του Ανδρέα Κακριδή για να αναδείξει την προσωπικότητά του μακριά από τις προκαταλήψεις των συγχρόνων του και τις πολεμικές της εποχής».
Τελευταίος μίλησε ο συγγραφέας του βιβλίου, ο οποίος αναφέρθηκε στην ιστορία του Αρχείου Βαρβαρέσου, που φυλάσσεται σήμερα στο Ιστορικό Αρχείο της Τράπεζας της Ελλάδος, και στις έρευνές του, που κράτησαν δύο χρόνια και έγιναν σε επτά ξένα αρχεία, κάποια από τα οποία ανοίχτηκαν για πρώτη φορά, ενώ άλλα, όπως τα Γερμανικά Αρχεία των εμπορικών διαπραγματεύσεων του Μεσοπολέμου, είχαν να διαβαστούν από τη δεκαετία του 1970.
«Έγραψα αυτή τη βιογραφία όχι μόνο για να κατανοήσω τον Βαρβαρέσο αλλά και για να κατανοήσω μέσα από τον Βαρβαρέσο μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα της σύγχρονης οικονομικής ιστορίας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κακριδής. «Κάποια από αυτά είναι καινούργια ή σχετικά άγνωστα, όπως τα οικονομικά της εξόριστης κυβέρνησης Τσουδερού, οι διαβουλεύσεις για τη μεταπολεμική βοήθεια ή οι απαρχές της Παγκόσμιας Τράπεζας. Άλλα, όπως το ‘πείραμα’ του ’45, η Έκθεση Βαρβαρέσου ή ο καβγάς με τον Ζολώτα είναι γνωστά, προσεγγίζονται και ερμηνεύονται όμως διαφορετικά. Τα περισσότερα συνδέονται με θεμελιώδη προβλήματα οικονομικής πολιτικής που εξακολουθούν να βασανίζουν τους διαδόχους του Βαρβαρέσου μέχρι σήμερα», κατέληξε.
Σχετικοί σύνδεσμοι:
Ομιλία του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννη Στουρνάρα
Ομιλία του Καθηγητή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κώστα Κωστή
Ομιλία του συγγραφέα του βιβλίου κ. Ανδρέα Κακριδή
Φωτογραφίες από την εκδήλωση
Φωτό1: O Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας
Φωτό2: Από αριστερά: Ο συγγραφέας του βιβλίου Ανδρέας Κακριδής, η Καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Ελένη Λουρή, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Κώστας Κωστής και ο Διευθυντής του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος Παναγιώτης Παναγάκης
Φωτό3: Το βιβλίο του Ανδρέα Κακριδή με τίτλο «Κυριάκος Βαρβαρέσος: η βιογραφία ως οικονομική ιστορία», έκδοσης του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος
---------
Το βιβλίο θα διατίθεται προς πώληση από τα βιβλιοπωλεία του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας (MIET):
• στην Αθήνα, Αμερικής 13 (τηλ. 210 3614143)
• στη Θεσσαλονίκη, Τσιμισκή 11 (τηλ. 2310 288036)