Η νέα στρατηγική νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που ανακοινώθηκε τον Ιούλιο 2021 είναι αποτέλεσμα της διεξοδικής επανεξέτασης που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2020. H προηγούμενη επανεξέταση της στρατηγικής είχε πραγματοποιηθεί το 2003.
Στόχος μας είναι με τη νέα στρατηγική να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε διαχρονικά την εντολή που μας έχει ανατεθεί για σταθερότητα των τιμών. Με τον τρόπο αυτό, στηρίζουμε την αξία του ευρώ, ενισχύουμε την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, και προάγουμε την κοινωνική ευημερία και συνοχή.
Η νέα στρατηγική αποτελεί μία γερή βάση που θα μας κατευθύνει στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής τα επόμενα χρόνια.
Στρατηγική νομισματικής πολιτικής
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) θεωρεί ότι η σταθερότητα των τιμών διατηρείται καλύτερα με την επιδίωξη στόχου για ρυθμό πληθωρισμού 2% μεσοπρόθεσμα. Ο στόχος για ρυθμό πληθωρισμού 2% παρέχει ένα σαφές σημείο αναφοράς για τις πληθωριστικές προσδοκίες, το οποίο είναι ουσιώδες για τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών. Αυτός ο στόχος είναι συμμετρικός, που σημαίνει ότι τόσο οι αρνητικές όσο και οι θετικές αποκλίσεις του πληθωρισμού από τον στόχο είναι εξίσου ανεπιθύμητες. Όταν η οικονομία λειτουργεί κοντά στο κατώτατο επίπεδο των ονομαστικών επιτοκίων, απαιτείται ιδιαίτερα σθεναρή ή επίμονη δράση από την πλευρά της νομισματικής πολιτικής προκειμένου να αποτραπεί η παγίωση αρνητικών αποκλίσεων από τον στόχο για τον πληθωρισμό. Αυτό ενδέχεται να συνεπάγεται επίσης μια μεταβατική περίοδο κατά την οποία ο πληθωρισμός διαμορφώνεται μετρίως πάνω από τον στόχο.
Το Διοικητικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) εξακολουθεί να είναι ο ενδεδειγμένος δείκτης για την αξιολόγηση της σταθερότητας των τιμών. Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι η συμπερίληψη του κόστους που σχετίζεται με την ιδιοκατοίκηση στον ΕνΔΤΚ θα απεικόνιζε καλύτερα τον πληθωρισμό που αφορά τα νοικοκυριά. Η συμπερίληψη της ιδιοκατοίκησης στον ΕνΔΤΚ είναι ένα πολυετές σχέδιο. Μέχρι να ολοκληρωθεί, το Διοικητικό Συμβούλιο θα λαμβάνει υπόψη, στο πλαίσιο των αξιολογήσεών του για τη νομισματική πολιτική, δείκτες μέτρησης του πληθωρισμού που περιλαμβάνουν αρχικές εκτιμήσεις του κόστους ιδιοκατοίκησης για να συμπληρώσει τη δέσμη ευρύτερων δεικτών πληθωρισμού που έχει στη διάθεσή του.
Το Διοικητικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η δέσμη των επιτοκίων της ΕΚΤ εξακολουθεί να αποτελεί το πρωταρχικό μέσο άσκησης νομισματικής πολιτικής. Τα άλλα μέσα, όπως η παροχή ενδείξεων σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, οι αγορές στοιχείων ενεργητικού και οι πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, που την τελευταία δεκαετία βοήθησαν στη μείωση των περιορισμών που δημιουργεί το κατώτατο επίπεδο των ονομαστικών επιτοκίων, θα εξακολουθήσουν να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εργαλειοθήκης της ΕΚΤ και θα εφαρμόζονται κατά περίπτωση.
Το Διοικητικό Συμβούλιο αναγνώρισε ότι η κλιματική αλλαγή έχει σημαντικές συνέπειες για τη σταθερότητα των τιμών και, για τον λόγο αυτόν, δεσμεύτηκε σε ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης σχετικά με το κλίμα.
Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να αξιολογεί περιοδικά τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής του, και η επόμενη επανεξέταση αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2025.
Άξονες της επανεξέτασης της στρατηγικής
Η επανεξέταση της στρατηγικής της νομισματικής πολιτικής περιστράφηκε γύρω από βασικούς άξονες εργασίας ώστε να διασφαλιστεί ότι ο τρόπος με τον οποίο ασκείται η νομισματική πολιτική είναι κατάλληλος για τον στόχο που επιδιώκουμε και αντανακλά την πραγματικότητα στην οποία ζούμε.
Συγκεκριμένα:
Βασικά θέματα για την επανεξέταση της στρατηγικής
Δραστηριότητες συγκέντρωσης απόψεων
Στο πλαίσιο της επανεξέτασης, η Τράπεζα της Ελλάδος, όπως και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι υπόλοιπες εθνικές κεντρικές τράπεζες, διοργάνωσαν εκδηλώσεις δημόσιου διαλόγου με συμμετοχή του ευρύτερου κοινού, κοινωνικών ομάδων, και μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. Οι ιδέες και οι απόψεις που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο αυτών των δραστηριοτήτων λήφθηκαν υπόψη στις συζητήσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.