Η εταιρική διακυβέρνηση είναι ένα σύστημα κανόνων και διαδικασιών που επιτρέπουν την ελεγχόμενη και αποτελεσματική διοίκηση ενός οργανισμού, δημιουργώντας αξιόπιστο πλαίσιο για την επιτέλεση των καθηκόντων του, εξασφαλίζοντας διαφάνεια, συνέπεια και ίση μεταχείριση.
Η εταιρική διακυβέρνηση της Τράπεζας της Ελλάδος είναι προσαρμοσμένη στον ιδιαίτερο ρόλο και την αποστολή της, αυτοτελώς και ως μέλους του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) και του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ). Βασίζεται στην ελληνική νομοθεσία, τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης και τις συμβατικές υποχρεώσεις της Τράπεζας που απορρέουν από το Καταστατικό της και το ρόλο της ως μέλους του Ευρωσυστήματος.
Διαφάνεια και διακριτές αρμοδιότητες
Η διοικητική της δομή, εξασφαλίζει τη λήψη αποφάσεων με διαφάνεια, ανεξαρτησία και συνέπεια, η οργανωτική της διάρθρωση βασίζεται στο διαχωρισμό αρμοδιοτήτων ώστε οι ευθύνες να είναι σαφείς και διακριτές, ενώ το ισχυρό πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου της επιτρέπει στην Τράπεζα να διεκπεραιώνει αποτελεσματικά τα καθήκοντά της και να εκπληρώνει με αξιοπιστία το σκοπό της.
Τα όργανα λήψης αποφάσεων της Τράπεζας είναι ο Διοικητής – αναπληρούμενος από τους Υποδιοικητές, το Γενικό Συμβούλιο και η Γενική Συνέλευση των Μετόχων. Η Τράπεζα της Ελλάδος, έχει διφυή χαρακτήρα, αφού είναι παράλληλα επιφορτισμένη και με δημοσίου δικαίου αρμοδιότητες που ασκούνται από ιδιαίτερα όργανα κατά τα άρθρα 28, 35Α, 55Α και 55Γ του Καταστατικού της.
Εσωτερικός έλεγχος και Δεοντολογία
Το πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου στην Τράπεζα της Ελλάδος αποτελείται από την Επιτροπή Ελέγχου, τη Διεύθυνση Εσωτερικής Επιθεώρησης, τη Διεύθυνση Διαχείρισης Κινδύνων και την Μονάδα Κανονιστικής Συμμόρφωσης, ενώ προβλέπεται και ο διορισμός εξωτερικών ελεγκτών για τον ανεξάρτητο έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων.
Στη Μονάδα Κανονιστικής Συμμόρφωσης εντάσσεται και το Αρμόδιο Διευθυντικό Στέλεχος του άρθρου 38 του ν. 4557/2018 για την αναφορά συναλλαγών ασυνήθων ή ύποπτων για διάπραξη νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες ή χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και την παρακολούθηση και αξιολόγηση της ορθής και αποτελεσματικής εφαρμογής της πολιτικής για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (AML Officer). Επιπλέον, το εν λόγω στέλεχος έχει οριστεί ως αρμόδιο για τη διαμόρφωση πλαισίου αξιολόγησης και διαρκούς παρακολούθησης των κινδύνων απάτης ή/και δωροδοκίας σύμφωνα με την οικεία Πολιτική της Τράπεζας (Anti-Bribery Officer).
Η Τράπεζα της Ελλάδος εφαρμόζει Κώδικα Δεοντολογίας, σε εναρμόνιση με τις Κατευθυντήριες Γραμμές (ΕΕ) 2021/2253 και (ΕΕ) 2021/2256 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας της 2ας Νοεμβρίου 2021, στον οποίο προβλέπεται ρητά υποχρέωση ίσης μεταχείρισης και αποφυγής διακρίσεων. Υπεύθυνος για την τήρηση των αρχών του Κώδικα είναι ο Σύμβουλος Δεοντολογίας, ο οποίος αποτελεί στέλεχος της Μονάδας Κανονιστικής Συμμόρφωσης, απολαμβάνει λειτουργικής ανεξαρτησίας και αναφέρεται στο Διοικητή μέσω της Μονάδας.
Επιπροσθέτως, η Τράπεζα –μαζί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ακόμη 25 ευρωπαϊκές εθνικές κεντρικές τράπεζες (ΕθνΚΤ) και εθνικές αρμόδιες αρχές (ΕAΑ) – υπέγραψε τον Χάρτη του Ευρωπαϊκού Συστήματος ΚεντρικώνΤραπεζών (ΕΣΚΤ) και του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ) για την ισότητα, τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη. Δι’ αυτού, τα συμβαλλόμενα μέρη δεσμεύονται να διασφαλίσουν ότι οι εργασιακοί χώροι τους είναι απαλλαγμένοι από οποιαδήποτε μορφή διάκρισης.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, στις περιπτώσεις που επεξεργάζεται προσωπικά δεδομένα, τηρεί τις νομικές, οργανωτικές και λειτουργικές αρχές του Γενικού Κανονισμού για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας προσωπικών δεομένων καθώς και του συναφούς, ελληνικού και διεθνούς, κανονιστικού πλαισίου. Επιφορτισμένος με την τήρηση του ως πλαισίου είναι ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων της Τράπεζας, ο οποίος λειτουργεί με πλήρη ανεξαρτησία, ενταγμένος εντός της Μονάδας Κανονιστικής Συμμόρφωσης.
Οι λογαριασμοί και οι καταστάσεις της Τράπεζας καταρτίζονται με βάση τους λογιστικούς κανόνες και τις λογιστικές τεχνικές που ισχύουν κάθε φορά για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών, όπως αυτοί καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Τέλος, σημειώνεται ότι η Τράπεζα εξαιρείται ρητά του πεδίου εφαρμογής της Οδηγίας 2004/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Απριλίου 2004 σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 3 της εν λόγω Οδηγίας.