"Τουρισμός, ναυτιλία, διεθνής πολιτική και δίκαιο για το κλίμα"
04/07/2012 (Σεμινάρια)
ΕΜΕΚΑ, ΤτΕ
Τσάλτας Γρηγόρης, Κοκκώσης Χάρης, Τσελέντης Βασίλειος-Στυλιανός & Παναγιώτου Στέλιος
Τσάλτας Γρηγόρης, Πρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου, Καθηγητής, Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών, «Διεθνής Πολιτική και Δίκαιο για το Κλίμα. Εξελίξεις, προτάσεις και προοπτικές». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διεθνής κλιματική πολιτική βρίσκεται εδώ και δυο χρόνια περίπου σε μια ανησυχητική κατάσταση στασιμότητας, ταυτόχρονα όμως και σε μια κρίσιμη καμπή. Ήδη από τη διάσκεψη της Κοπεγχάγης (στα τέλη του 2009) έπρεπε να έχουν συμφωνηθεί οι κύριοι θεσμικοί άξονες της «μετά-Κιότο» περιόδου, αφού όπως είναι γνωστό το Πρωτόκολλο του Κιότο κλείνει σύντομα τον κύκλο ζωής του. Τα κρισιμότερα ερωτήματα που παραμένουν σε εκκρεμότητα είναι δυο: Πρώτον, πόσο φιλόδοξοι θα είναι τελικά οι νέοι ποσοτικοί στόχοι μείωσης των εκπομπών για τα ανεπτυγμένα κράτη (για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να μειώσει μονομερώς τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 20% έως το 2020, ενώ οι άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες δεν ακολουθούν το παράδειγμα αυτό). Δεύτερον, πώς θα ρυθμιστεί η ένταξη των «γιγάντων» του αναπτυσσόμενου κόσμου (Κίνα, Ινδία) στο νομικό πυρήνα της διεθνούς κλιματικής πολιτικής, δηλαδή υπό ποιές προϋποθέσεις θα πειστούν να περιορίσουν την αυξητική τάση των εκπομπών τους. Και στο ζήτημα αυτό δεν υπάρχει προς το παρόν σημαντική εξέλιξη. Εκτός των παραπάνω, η διεθνής κοινότητα δεν έχει δώσει τη δέουσα σημασία στον επίσης πολύ σημαντικό τομέα της προσαρμογής (adaptation) των κοινωνιών και των οικοσυστημάτων στις επιπτώσεις τις κλιματικής αλλαγής. Πώς δηλαδή θα αντιμετωπιστούν οργανωμένα οι φυσικές μεταβολές που επιταχύνει η ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα η άνοδος της στάθμης των Ωκεανών, η ξηρασία σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, οι πλημμύρες σε άλλες κ.λπ.. Στόχος της παρουσίασης είναι να αναδείξει το υπάρχον καθεστώς της διεθνούς πολιτικής για την κλιματική αλλαγή, να επισημάνει τις τυχόν ελλείψεις και να εξετάσει τις προοπτικές που ανοίγονται σε επίπεδο πάντα διαπραγματεύσεων της διεθνούς κοινότητας.
Δείτε τις διαφάνειες της παρουσίασης
Δείτε το βίντεο του σεμιναρίου
Κοκκώσης Χάρης, Καθηγητής Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, «Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό». Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής για τον τουρισμό προσελκύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ιδίως για τουριστικούς προορισμούς. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας αλλα κυρίως η άνοδος της θερμοκρασίας επιδρούν άμεσα ή έμμεσα στην ελκυστικότητα των προορισμών καθως επηρεάζουν τους φυσικούς πόρους, τις συνθήκες διαβίωσης (και αναψυχής) αλλα και τους τουριστικούς πόρους, επηρεάζοντας τελικά την ανταγωνιστικότητα του τόπου. Παρόλο που σε γενικές γραμμές υπάρχουν μελέτες για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό (συνήθως με έμφαση στις αρνητικές συνέπειες) για περιοχές όπως η Μεσόγειος και η Ελλάδα ειδικότερα η ανάλυση των επιπτώσεων δείχνει ένα μεικτό χαρακτήρα δυσμενέστερο για κάποιες περιοχές ή ευνοϊκότερο για άλλες. Αντίστοιχα η πολιτική για την προσαρμογή πρέπει να λαμβάνει υπόψη τόσο τον πολυδιάστατο χαρακτήρα του τουρισμού (μείγμα κλάδων) αλλα και των χαρακτηριστικών των ειδικών μορφών του όσο και τις ιδιαιτερότητες του τόπου και της ευρύτερης περιοχής του. Άρα πρεπει να είναι χωρικά διαφοροποιημένη.
Δείτε τις διαφάνειες της παρουσίασης
Δείτε το βίντεο του σεμιναρίου
Τσελέντης Βασίλειος-Στυλιανός, Καθηγητής Θαλασσίου Περιβάλλοντος, Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πειραιά, «Περιβαλλοντική Διαχείριση και Ναυτιλία – Η συνεισφορά της ναυτιλίας στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής». Είναι σαφές ότι η ανθρωπότητα αποδέχεται την αναγκαιότητα της περιβαλλοντικής προστασίας ως επιστημονική, νομική και ηθική πρόκληση. Έτσι, οι δραστηριότητες της ναυτιλίας εμπίπτουν πλέον σε ένα σύγχρονο και διαρκώς διαμορφούμενο θεσμικό πλαίσιο που απαρτίζεται από νέους νομοθετικούς κανονισμούς, που στοχεύουν στην ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος. Οι απαιτήσεις του διεθνούς εμπορίου και οι αναπτυξιακοί στόχοι των ναυτιλιακών επιχειρήσεων σε συνδυασμό με τις σύγχρονες περιβαλλοντικές επιταγές, διαμορφώνουν ένα πολύπλοκο και αντιφατικό, αρκετές φορές, τοπίο, που απαιτεί προσαρμογές τόσο σε στρατηγικό, όσο και σε οργανωτικό και διαχειριστικό (management) επίπεδο από τις επιχειρήσεις. Σήμερα, το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα θέματα σε τεχνικό, επιχειρησιακό όσο και σε αγοροκεντρικό επίπεδο για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, η οποία καλείται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις για αποτελεσματικότερη εφαρμογή των περιβαλλοντικών προτεραιοτήτων, που τόσο καίρια θέτει ο πλανήτης.
Δείτε τις διαφάνειες της παρουσίασης
Δείτε το βίντεο του σεμιναρίου
Παναγιώτου Στέλιος, Οικονομολόγος, Τομέας Εξωτερικών Οικονομικών Συναλλαγών, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών, Τράπεζα της Ελλάδος, «Ποντοπόρος Ναυτιλία και Κλιματική Αλλαγή: Σύγχρονες Τάσεις και Πολιτικές». Αν και πάνω από το 80% του παγκόσμιου εμπορίου σε αγαθά μεταφέρεται μέσω θαλάσσης, έχει εκτιμηθεί ότι η παγκόσμια εμπορική ναυτιλία προκαλεί το 2,7% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Ωστόσο, η εξάρτηση της εμπορικής ναυτιλίας από το πετρέλαιο και η αναμενόμενη ραγδαία αύξηση του διεθνούς εμπορίου θα συντελούσε στον τριπλασιασμό των εκπομπών ρύπων μέχρι το 2050. Η ελληνόκτητη εμπορική ναυτιλία – ένας από τους πιο εξωστρεφείς κλάδους της ελληνικής οικονομίας – κατέχοντας πάνω από το 1/7 της παγκόσμιας μεταφορικής δυνατότητας θα κληθεί να διαπραγματευθεί και να υλοποιήσει μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων της ποντοπόρου ναυτιλίας στην κλιματική αλλαγή του πλανήτη. {Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) ηγείται των προσπαθειών για τον περιορισμό των εκπομπών ρύπων που συντελούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και των συνακόλουθων επιπτώσεών του στην κλιματική αλλαγή.}
Δείτε τις διαφάνειες της παρουσίασης