Τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα, με βάση το ισχύον πλαίσιο, έχουν την υποχρέωση υποβολής εποπτικών στοιχείων στη Διεύθυνση Εποπτείας της Τράπεζας της Ελλάδος. Επικαιροποιημένη λίστα με τα εποπτευόμενα ιδρύματα από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) είναι αναρτημένη στην ενότητα "Πίνακες Εποπτευόμενων Ιδρυμάτων".
Το ισχύον πλαίσιο για την υποβολή στοιχείων στην ΤτΕ έχει υιοθετήσει πλήρως όλους τους σχετικούς κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ) και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Επιπρόσθετα έχει προσαρμοστεί κατάλληλα το εθνικό πλαίσιο, ώστε να υποβάλλονται συμπληρωματικά εποπτικά στοιχεία εθνικού ενδιαφέροντος.
1. Ευρωπαϊκό πλαίσιο
To ευρωπαϊκό πλαίσιο υποχρέωσης υποβολής στοιχείων καθορίζεται κυρίως από τους παρακάτω δημοσιευμένους κανονισμούς στην Επίσηµη Εφηµερίδα της ΕΕ:
- τον Κανονισμό (ΕΕ) 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου,
- την Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου,
- τους Εκτελεστικούς Kανονισμούς (ΕΕ) 2021/451 (αντικατάσταση του 680/2014 από 28/06/2021) και 2021/453 για τη θέσπιση εκτελεστικών τεχνικών προτύπων για την υποβολή εποπτικών αναφορών από τα ιδρύματα, όπως ισχύουν μετά τις τροποποιήσεις τους (2022/1994, 2024/855).
Σημειώνεται ότι ήδη ο Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 680/2014 είχε τροποποιηθεί με τους κανονισμούς (ΕΕ): 2015/79 (εισάγεται πλαίσιο για την αναφορά της σύστασης βαρών), 2015/227 (εισάγεται πλαίσιο για την αναφορά των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων), 2015/1278, 2016/313 (εισάγεται πλαίσιο για την αναφορά των πρόσθετων μέτρων κινδύνου ρευστότητας), 2016/322 (εισάγεται πλαίσιο για την αναφορά της απαίτησης κάλυψης κινδύνου ρευστότητας), 2016/428 (εισάγεται πλαίσιο για την αναφορά του δείκτης μόχλευσης), 2016/1702, 2017/1443, 2017/2114 , 2018/1627 και 2020/429.
Η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρωπαϊκό πλαίσιο, ενσωματώνοντας την Οδηγία 2013/36/ΕΕ στο Νόμο 4261/2014 .
Το άρθρο 430 του Κανονισμού (ΕΕ) 575/2013, όπως ισχύει, εξειδικεύει την υποβολή αναφορών για τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας και τη χρηματοοικονομική πληροφόρηση.
Η ΕΑΤ, ως εξειδικευμένη υπηρεσία της ΕΕ που έχει συσταθεί για την επίτευξη μιας πιο ολοκληρωμένης προσέγγισης της τραπεζικής εποπτείας σε ολόκληρη την ΕΕ, παρέχει στην ιστοσελίδα της Single Rulebook μία επισκόπηση της κανονιστικής της δραστηριότητας περιλαμβάνοντας τα ισχύοντα δεσμευτικά τεχνικά πρότυπα, κατευθυντήριες γραμμές, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις. Επιπρόσθετα, στην ιστοσελίδα Supervisory reporting παρέχεται μια γενική εικόνα των απαιτήσεων υποβολής εποπτικών αναφορών που προκύπτουν από το ρυθμιστικό πλαίσιο CRD V/CRR, και καθορίζονται από την ΕΑΤ μέσω τεχνικών προτύπων ή κατευθυντήριων γραμμών.
Η ΕΑΤ έχει θεσπίσει επίσης συμπληρωματικούς κανονισμούς και οδηγίες που αφορούν σε συγκεκριμένες εποπτικές αναφορές. Για την υποβολή σχεδίων χρηματοδότησης πιστωτικών ιδρυμάτων (Funding Plans) ισχύουν οι οδηγίες της EBA/GL/2019/05, οι οποίες και υιοθετήθηκαν από την ΤτΕ με την ΠΕΕ 181/4/28.01.2021.
Η υποχρέωση υποβολής στοιχείων για Supervisory Benchmarking Portfolios, σύμφωνα με το άρθρο 78, παράγραφος 2, της οδηγίας 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, θεσπίζεται με τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2016/2070. Η ΕΑΤ δημοσιεύει κάθε χρόνο νέες οδηγίες για την υποβολή στοιχείων για τις Supervisory Benchmarking Exercises, εισάγοντας κατάλληλες τροποποιήσεις.
Για την υποβολή στοιχείων σχετικά με τις συγκριτικές αξιολογήσεις των πρακτικών για τις αποδοχές, τη διαφορά αποδοχών μεταξύ των φύλων και τις εγκεκριμένες υψηλότερες αναλογίες βάσει της οδηγίας 2013/36/ΕΕ ισχύουν οι οδηγίες της EBA/GL/2022/06, οι οποίες και υιοθετήθηκαν από την ΤτΕ με την ΠΕΕ 226/1/19.02.2024. Για τη συλλογή δεδομένων όσον αφορά υψηλά αμειβόμενα πρόσωπα σύμφωνα με την οδηγία 2013/36/ΕΕ και την οδηγία (ΕΕ) 2019/2034 ισχύουν οι οδηγίες της EBA/GL/2022/08, οι οποίες και υιοθετήθηκαν από την ΤτΕ με την ΠΕΕ 231/2/ 15.07.2024.
Η υποχρέωση υποβολής εποπτικών αναφορών σχετικά με την χρηματοοικονομική πληροφόρηση περιγράφεται επίσης από τους Κανονισμούς 2015/534, 2017/1538, 2020/605, 2021/943 και 2023/1678, της ΕΚΤ (εισάγεται πλαίσιο για αναφορές FINREP σε ατομική βάση), όπως δημοσιεύτηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Η ΤτΕ υιοθέτησε το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο της ΕΚΤ με τις Πράξεις Εκτελεστικής Επιτροπής ΠΕΕ 112/31.1.2017 και 157/5/02.04.2019.
Η υποβολή των εποπτικών στοιχείων των εποπτευόμενων ιδρυμάτων ακολουθεί τη διαδικασία της διαδοχικής υποβολής (sequential approach), σύμφωνα με την οποία τα εποπτικά στοιχεία υποβάλλονται πρώτα από τα υπόχρεα ιδρύματα στην εθνική εποπτική αρχή (ΤτΕ, Διεύθυνση Εποπτείας). Στη συνέχεια η ΤτΕ προωθεί τα στοιχεία στην EKT, όπως ορίζονται στις αποφάσεις της ΕΚΤ ECB/2023/18 και ECB/2023/19. Ειδικότερα, για τα σημαντικά πιστωτικά ιδρύματα (Significant Institutions, SIs) τα στοιχεία προωθούνται αυτόματα στην ΕΚΤ με τη λήψη τους. Τα εποπτικά στοιχεία τόσο για τα σημαντικά πιστωτικά ιδρύματα (Significant Institutions, SIs) όσο και για τα μη σημαντικά πιστωτικά ιδρύματα (Less Significant Institutions, LSIs) προωθούνται από την ΕΚΤ στην ΕΑΤ.
Τα τεχνικά πρότυπα που διέπουν τα υποβαλλόμενα στοιχεία καθορίζονται από την ΕΑΤ και βασίζονται στη μορφή XBRL. Η ΕΑΤ αναθεωρεί τακτικά τις εκδόσεις των εποπτικών αναφορών σε συνεργασία με τις εποπτικές αρχές. Oι απαραίτητες τεχνικές πληροφορίες για τη χρήση των αρχείων XBRL (EBA Data Point Model, XBRL Taxonomies, Filing Indicators), οι έλεγχοι (validation rules) και οι πληροφορίες για παλιές και τρέχουσες εκδόσεις εποπτικών αναφορών βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα της ΕΑΤ, EBA Reporting Frameworks.
Η συχνότητα και οι ημερομηνίες υποβολής των εποπτικών αναφορών σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφέρονται στο Ημερολόγιο Υποβολής Εποπτικών Αναφορών.
Τα εποπτευόμενα ιδρύματα μπορούν να βρουν επιπλέον τεχνικές πληροφορίες για τον τρόπο υποβολής των εποπτικών υποδειγμάτων και τους ελέγχους των υποβαλλόμενων στοιχείων στις Συχνές ερωτήσεις για την υποβολή εποπτικών στοιχείων.
2. Εθνικό πλαίσιο
Επιπρόσθετα της υποχρέωσης υποβολής εποπτικών αναφορών σύμφωνα με τα προαναφερθέντα ευρωπαϊκά εκτελεστικά τεχνικά πρότυπα για τα πιστωτικά ιδρύματα, παραμένει σε ισχύ η υποχρέωση για υποβολή εθνικών στοιχείων (εποπτικών, στατιστικών και λοιπών πληροφοριακών στοιχείων). Το εθνικό πλαίσιο ρυθμίζει επίσης τις υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων για άλλες οντότητες του χρηματοοικονομικού τομέα πλέον των πιστωτικών ιδρυμάτων, που εποπτεύονται από την ΤτΕ.
Το πλαίσιο που ρυθμίζει τις υποχρεώσεις υποβολής εθνικών στοιχείων καθορίζεται κυρίως από την Πράξη Διοικητή ΠΔ/ΤΕ 2651/20.1.2012, όπως ισχύει. Η πράξη αυτή ρυθμίζει τα στοιχεία, τις πληροφορίες και τη συχνότητα με την οποία οφείλουν να υποβάλλουν τα εποπτευόμενα ιδρύματα σε περιοδική βάση στην ΤτΕ, για σκοπούς άσκησης εποπτείας. Καθώς το πλαίσιο αυτό προϋπήρχε από το 2012, χρειάστηκε να γίνουν κατάλληλες προσαρμογές, ώστε να είναι συμβατό και συμπληρωματικό με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Σχετικές τροποποιήσεις είναι οι Αποφάσεις ΕΠΑΘ: 95/10/22.11.2013, 108/1/4.4.2014, 121/4/30.10.2014, και οι ΠΕΕ: 108/19.12.2016, 133/13.2.2018, 139/24.4.2018 , 164/1/13.12.2019, 179/2/6.11.2020, 208/4/28.06.2022, 214/1/12.12.2022, 215/1/03.02.2023 και 226/1/19.02.2024.
Υποχρεώσεις υποβολής εθνικών στοιχείων προκύπτουν κατά περίπτωση και από άλλες Πράξεις Διοικητή ή Πράξεις Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΔ/ΤΕ 2684/18.5.2020 (όπως ισχύει με την τροποποιητική ΠΔ/ΤΕ 2689/18.5.2022), ΠΔ/ΤΕ 2685/22.10.2020, ΠΕΕ 191/2/23.07.2021, ΠΕΕ 185/1/9.3.2021, ΠΕΕ 214/1/12.12.2022, ΠΕΕ 215/1/03.02.2023, ΠΔ/ΤΕ 2693/18.7.2023).
Ειδικά για την παρακολούθηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων υπάρχει σχετικό πλαίσιο υποχρεώσεων (που περιλαμβάνει και υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων) με την ΠΕΕ 175/2/29.07.2020 (Παραρτήματα), όπως περιγράφεται ειδικότερα στα Θέματα Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων και όπως ισχύει με τις τροποποιητικές ΠΕΕ 206/03.06.2022 και ΠΕΕ 229/3/10.05.2024.
Για τις εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, παροχής πιστώσεων, πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων και τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων υπάρχει σχετικό πλαίσιο υποχρεώσεων (που περιλαμβάνει και υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων) με την ΠΕΕ 193/2/27.09.2021 (όπως ισχύει με την τροποποιητική ΠΕΕ 214/1/12.12.2022).
Για τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις του ν. 5072/2023 υπάρχει σχετικό πλαίσιο υποχρεώσεων (που περιλαμβάνει και υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων) με την ΠΕΕ 118/19.5.2017, όπως ισχύει με τις τροποποιητικές ΠΕΕ 153/08.01.2019, ΠΕΕ 179/1/6.11.2020 και ΠΕΕ 206/03.06.2022.
Για τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος, τους παρόχους υπηρεσιών πληροφοριών λογαριασμού και τα ιδρύματα πληρωμών υπάρχει σχετικό πλαίσιο υποχρεώσεων (που περιλαμβάνει και υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων) με την ΠΕΕ 164/2/13.12.2019, όπως ισχύει με τις τροποποιητικές ΠΕΕ 178/2/2.10.2020 και ΠΕΕ 214/1/12.12.2022.
Τα εθνικά στοιχεία υποβάλλονται σε πίνακες με τη βοήθεια τυποποιημένων υποδειγμάτων Excel, τα οποία και περιγράφονται στον Πίνακα Υποδειγμάτων Υποβολής Εθνικών Στοιχείων.
Τα εποπτευόμενα ιδρύματα χρησιμοποιούν τα επικαιροποιημένα υποδείγματα υποβολής εθνικών στοιχείων και τις οδηγίες συμπλήρωσής τους, τα οποία είναι αναρτημένα στον Πίνακα Υποδειγμάτων και Οδηγιών Εθνικών Στοιχείων.