Το ΙΑΤΕ αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα τραπεζικά αρχεία της χώρας, αφού στις συλλογές του δεν αποτυπώνονται μόνο η ίδρυση και λειτουργία της κεντρικής τράπεζας, αλλά και η γενικότερη συμβολή της στην οικονομική, πολιτική και κοινωνική ιστορία της χώρας. Μεγάλο μέρος των συλλογών αποτελείται από προσωπικά αρχεία Διοικητών και Υποδιοικητών, που φωτίζουν γενικότερες πτυχές της οικονομικής και πολιτικής πορείας του σύγχρονου ελληνικού κράτους.
Παράλληλα, το ΙΑΤΕ αναπτύσσει ευρύ φάσμα επιστημονικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων: υποστηρίζει την εκπόνηση ιστορικών μελετών, διοργανώνει διεθνή συνέδρια με θέματα οικονομικής και τραπεζικής ιστορίας, συντονίζει ή συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα και συμβάλλει στην ευρύτερη εκδοτική και εκθεσιακή δραστηριότητα του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης (ΚΕΠΟΕΤ).
Για τους σκοπούς αυτούς, το ΙΑΤΕ συνεργάζεται με ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και συμμετέχει ενεργά σε εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς και δίκτυα αρχείων και τραπεζικής ιστορίας.