Η Τράπεζα της Ελλάδος ασχολείται συστηματικά με το ζήτημα της αλλαγής του κλίματος.
Το 2021 η Τράπεζα της Ελλάδος προχώρησε στη δημιουργία του Κέντρου Κλιματικής Αλλαγής και Βιωσιμότητας, ως ένα περαιτέρω βήμα στο πλαίσιο του έργου που έχει ξεκινήσει ήδη από τις αρχές του 2009 με την ίδρυση της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ). Η απόφαση για τη δημιουργία του Κέντρου αναδεικνύει τη μεγάλη σημασία που αποδίδουν το Ευρωσύστημα και η Τράπεζα της Ελλάδος στην κλιματική αλλαγή.
Μέσα από τις έρευνες και τις δράσεις της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ) στοχεύει να δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες για την άσκηση της κατάλληλης πολιτικής για τη διαχείριση των κινδύνων, αλλά και την αξιοποίηση των ευκαιριών που δημιουργούνται από την κλιματική αλλαγή.
Τα θέματα της κλιματικής αλλαγής, του περιβάλλοντος και της ενέργειας εξετάζονται επίσης συστηματικά τα τελευταία χρόνια και σε ειδικό κεφάλαιο της Έκθεσης του Διοικητή.
Δείτε τα σχετικά κεφάλαια:
2023, 2022, 2021
Η Τράπεζα της Ελλάδος υιοθέτησε την κοινή στάση του Ευρωσυστήματος (Common Stance) ως προς την εφαρμογή αρχών βιώσιμων και υπεύθυνων επενδύσεων στη διαχείριση των χαρτοφυλακίων των κεντρικών τραπεζών που δεν σχετίζονται με τη νομισματική πολιτική. Σε ευθυγράμμιση με αυτή την κοινή στάση, η Τράπεζα της Ελλάδος από το Μάρτιο του 2023 ξεκίνησε τη δημοσιοποίηση στοιχείων που αφορούν το κλιματικό αποτύπωμα των μη σχετιζόμενων με τη νομισματική πολιτική χαρτοφυλακίων της, αξιοποιώντας τις συστάσεις της ομάδας εργασίας Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD) του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Financial Stability Board) και του Δικτύου Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών για ένα Πράσινο Χρηματοοικονομικό Σύστημα (NGFS), αναφορικά με τους δείκτες μέτρησης και τους στόχους της Τράπεζας για την αξιολόγηση και διαχείριση των κλιματικών κινδύνων των χαρτοφυλακίων αυτών.
Σχετικοί σύνδεσμοι: Δελτίο Τύπου ΕΚΤ, Συχνές Ερωτήσεις
Δείτε τις σχετικές δημοσιοποιήσεις:
2023, 2022
Συνέργειες με διεθνή δίκτυα και εθνικούς φορείς
α. LIFE-IP AdaptInGr (2019-2026)
Στόχος: Ενίσχυση της εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή
Από το 2014, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και συμμετέχει στο συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έργο LIFE-IP AdaptInGreece - Boosting the implementation of adaptation policy across Greece.
Το έργο έχει οκταετή διάρκεια (2019-2026), και συντονίζεται από το ΥΠΕΝ, ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος (ένας από τους 18 εταίρους) συμμετέχει, μεταξύ άλλων:
- σε δράσεις παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής των μέτρων που προβλέπει η Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή,
- στην επικαιροποίηση της έκθεσης «Οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», Επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ), 2011,
- στην επικαιροποίηση/αναθεώρηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (που εκπονήθηκε από την ΕΜΕΚΑ, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και ψηφίστηκε από τη Βουλή με το ν. 4414/2016), και
- στη δημιουργία και διάχυση τεχνογνωσίας που θα δώσει τη δυνατότητα στους αρμόδιους εθνικούς φορείς και στις 13 περιφέρειες της χώρας να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν αντίστοιχες δράσεις προσαρμογής.
β. NGFS - Network of Central Banks and Supervisors for Greening the Financial System - 2019
Στόχος: Ενίσχυση προσπάθειας για την επίτευξη στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων.
Στις αρχές του 2019 η Τράπεζα της Ελλάδος εντάχθηκε στο Δίκτυο Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών για ένα Πράσινο Χρηματοοικονομικό Σύστημα (Network of Central Banks and Supervisors for Greening the Financial System – NGFS), το οποίο συστάθηκε με πρωτοβουλία της Κεντρικής Τράπεζας της Γαλλίας, αριθμεί (30/11/2021) 102 μέλη και 16 παρατηρητές και έχει συσταθεί με σκοπό την ενίσχυση της παγκόσμιας προσπάθειας για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων και την ενδυνάμωση του ρόλου του χρηματοοικονομικού συστήματος στον αγώνα για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Το NGFS αποσκοπεί στην ανταλλαγή εμπειρίας και βέλτιστων πρακτικών, τη συνεισφορά στη διαχείριση κλιματικών και περιβαλλοντικών κινδύνων για τον χρηματοοικονομικό τομέα και την προώθηση της χρηματοδότησης για τη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία.
Η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετέχει σε ομάδες εργασίας του NGFS για τα ακόλουθα θέματα:
- Μικροπροληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων
- Μακροπροληπτική πολιτική
- Προώθηση των πράσινων χρηματοδοτήσεων
- Αντιμετώπιση έλλειψης δεδομένων
- Ερευνητικές δράσεις.
γ. UNEP-FI (United Nations Environment Programme – Finance Initiative) – 2019
Στόχος: Υιοθέτηση Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής - Ρόλος και ευθύνες τραπεζικού τομέα για βιώσιμη ανάπτυξη
Στο πλαίσιο της υποστήριξης των στόχων των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, η Τράπεζα της Ελλάδος είναι η πρώτη Τράπεζα που στήριξε και συνεχίζει να στηρίζει και υιοθετεί τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής του UNEP-FI. To UNEP FI (United Nations Environment Programme – Finance Initiative) διατύπωσε τις Αρχές με τη φιλοδοξία αυτές να καθορίσουν το ρόλο και τις ευθύνες του τραπεζικού τομέα στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος.
Οι τράπεζες που προσυπογράφουν τις Αρχές δεσμεύονται να ευθυγραμμίσουν την επιχειρηματική τους στρατηγική με τους στόχους της παγκόσμιας κοινότητας και να δημιουργήσουν αξία για την κοινωνία. Μεταξύ άλλων, οι Αρχές προσδιορίζουν τα κριτήρια για την υπεύθυνη και αειφόρο τραπεζική μέσα από την ολιστική αξιολόγηση των κινδύνων και των ευκαιριών που πηγάζουν από τις δραστηριότητες των τραπεζών.
Επίσης, ενθαρρύνουν τις τράπεζες να υπολογίζουν και να δημοσιοποιούν τον αντίκτυπο, θετικό ή αρνητικό, στην κοινωνία και το περιβάλλον από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν. [Έκθεση Διοικητή 2018]
δ. Πολιτιστική και Φυσική Κληρονομιά: ελληνική πρωτοβουλία για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής – 2019
Σε συνέχεια της διεθνούς επιστημονικής διάσκεψης “Climate Change Impacts on Cultural Heritage: Facing the Challenge”, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 2019 με τη συμμετοχή επιστημόνων από 43 χώρες, η ΕΜΕΚΑ συμμετέχει στην κοινή πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης, του World Meteorological Organization (WMO) και της UNESCO με τίτλο “Addressing climate change impacts on cultural and natural heritage”.
Παράλληλα, συστάθηκε ευέλικτο σχήμα, σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών, με την υποστήριξη συντονιστικής επιτροπής, στην οποία συμμετέχει και η Τράπεζα. Η ελληνική αυτή πρωτοβουλία, στην οποία συμμετέχει η ΕΜΕΚΑ, χαίρει της υποστήριξης άνω των 70 κρατών-μελών και διεθνών οργανισμών και αναδεικνύει την άμεση σχέση μνημείων της φύσης και μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς.
ε. Μνημόνιο συνεργασίας με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ)
Στόχος: Αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα και επαύξηση των δυνατοτήτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας έναντι αυτών.
Στις αρχές του 2022 η Τράπεζα της Ελλάδος υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με το ΥΠΕΘΑ με στόχο την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την επαύξηση των δυνατοτήτων του ΥΠΕΘΑ έναντι αυτών.
Πιο συγκεκριμένα, οι δύο πλευρές συμφώνησαν την υποστήριξη πρωτοβουλιών και δράσεων του ΥΠΕΘΑ, οι οποίες σχετίζονται με το θέμα της κλιματικής αλλαγής, μέσω της παροχής τεχνογνωσίας από την ΕΜΕΚΑ και την πιθανή από κοινού συμμετοχή σε προγράμματα εθνικής εμβέλειας, τα οποία προάγουν την αναγκαιότητα προσαρμογής της Ελλάδας, ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, στο πλαίσιο αυτό, η Τράπεζα της Ελλάδος και το ΥΠΕΘΑ αποφάσισαν από κοινού να συμπράξουν στον σχεδιασμό μιας σειράς δράσεων, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του εν λόγω μνημονίου.